Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
I.Zhistoriiiteoriimediów
Rewolucyjnezmianywsystemiekomunikowania,jakiewywołałopowstanie
mediówaudiowizualnych,głównietelewizji,jeszczedodatkowowzmocniłysiłę
komunikowaniamedialnego.Gdygawędziarzmógłdotrzećzeswymiopowieścia-
midokilkudziesięciu,kilkuset,aconajwyżejkilkutysięcysłuchaczy,tensamga-
wędziarzprzedmikrofonemlubkamerąmożedotrzećdomilionów.Itonietyl-
kowswoimkraju.
Jednakniejestonsamdysponentemśrodkaprzekazu–mediasązawszeużywa-
naprzeztych,którzyjeposiadajądlawzmocnieniawłasnejpozycjiorazaktualne-
gostatusquo(jeślijesttowichinteresie).Stądnowoczesnemedianiemusząwcale
oznaczaćwprowadzanianowoczesnychwartościitreści.Przeciwnienawet–wiele
badańianalizzcałegoświatawskazuje,żecentralizacjawładzywsferzekomuniko-
waniaimediów(takwyraźnawpowstawaniuwielkichmiędzynarodowychkonglo-
meratówmedialnych)iichdominacjaprzezkomercjalnąlubpolitycznąorientację
oznaczakonserwacjępolitycznego,gospodarczegoispołecznegostatusquo.
MarshallMcLuhanrozszerzyłanalizęspołecznychkonsekwencjiwynalazku
drukuiinnychmediówmasowych.Rozwinąłideerozwojuodczuwaniarzeczywi-
stościprzezpryzmatstosowanychmediówkomunikowania.McLuhantraktował
mediajakoswoisteprzedłużeniazmysłówczłowieka.Wskazywałnaprzełomowe
znaczenieprzejściaodkomunikacjioralnejdocywilizacjipisma.Odrukupisał,iż
„przyniósłnacjonalizm,uprzemysłowienie,rynekmasowyorazpowszechnąoświa-
tęiwychowanie”.Wtelewizjidostrzegałinstrumentrozszerzaniadoświadczenia
ludzkiegonaskalęświatową(globalnawioska).
McLuhankoncentrowałsięnatym,jakodczuwamyidoznajemyświata,anie
natym,czegodoznajemy(treści).Każdenowemediumprzekraczagranicedo-
świadczeniazmysłowegookreślaneprzezwcześniejszemediaiprzyczyniasiędo
przeobrażaniaiwzbogacaniadoznań.Podstawowezałożeniejegokoncepcjigłosi,
żeimbardziejnaszezmysłyangażująsięwproceswydobywaniaznaczenia,tym
bardziejmediastająsięcorazbardziej„zimne”,natomiastgdyzmysłysąmniejak-
tywne,mediasą„gorące”.Zatemtekstpisanyjestgorący,atelewizjajestzimna.
JednaktęniekonwencjonalnąklasyfikacjęsamMcLuhanuznawałzaluźnypo-
mysł,aniesprawdzonąteorię.
McLuhantrafnieprzewidziałkonwergencjęiwspółdziałaniemediów.Bardziej
kontrowersyjnajestjegotezaotworzeniuzcałegoświatajednejglobalnejwioski,
wktórejinformacjaidoświadczeniekażdegobędziepowszechniedostępnedla
wszystkich.Wskaliświatowejobserwujemyraczejprocesydominacjiniżrówno-
wagiinformacyjnej.
Technologiemedialnesąwytwarzanewkonkretnymspołeczeństwieimają
naniewpływzależnieodformymożliwychirozwijanychzastosowań.Doskona-
łymprzykłademjesttuwynalazekruchomejczcionki.Jakopierwsidokonaligo
