Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
I.Zhistoriiiteoriimediów
sześćdziesiątychisiedemdziesiątychubiegłegostulecia(DeFleur,Ball-Rokeach
1982).Jużwtedyodwoływalisiędoteoriizależności,którawskazywała,żenowo-
czesnysystemspołecznyniemożeobejśćsiębezrozbudowanegoisprawniefunk-
cjonującegosystemumediów.Doświadczeniapóźniejszychlatpokazały,żemedia
masoweodciskajągłębokiepiętnonawszystkichpodsystemachidziedzinachprak-
tykispołecznej.Zczynnikapośredniczącegostałysięczynnikiemdeterminującym,
amediatyzacjajestpierwsząfazamediokracji.Mediatyzacjapolitykiprowadzido
tego,żepolitykastajesięspektaklemodgrywanymzgodniezregułamiatrakcyjne-
gowidowiska;mediatyzacjagospodarkiuzależniacałkowicieprodukcjęirynek
odreklamyipromocjikonsumpcyjnegostylużycia;mediatyzacjakulturyczy-
nizmedialnejekspozycjiipopularnościgłównywyznacznikwartościartystycznej
ipodstawowąformękontaktuzkulturą;wreszciemediatyzacjaspołeczeństwa
powoduje,żeparaspołeczneinterakcjezastępujątradycyjnewięzispołeczne,aod-
biórmediówwypierainneformyuczestnictwaspołecznego.Wszystkietetenden-
cjenabierałyznaczeniaiimpetuwrazzrozwojemtelewizji,jednakzchwiląpo-
jawieniasięnowychmediów,zwłaszczamultimedialnegokomputeraiInternetu,
wkroczyływnowąjakościowofazęspołeczeństwasieciowego.Wtejfaziestruk-
turasystemumediówstajesięmatrycąwszystkichformorganizacjispołecznej,
awistocieobieteformystapiająsięwjednąnierozerwalnącałość.
Podrugie,mimościsłegopowiązaniazwszystkimipodsystemamispo-
łecznymi,anawetwyraźnychinstytucjonalnych(współ)zależnościodświa-
tapolitykiigospodarki,systemmediówstarasięzwyklezachowaćwzględną
autonomię.Opierasięonanagwarancjachideologicznychorazrozwiązaniach
instytucjonalnych.Tychpierwszychdostarczawciążżywaizawzięcieprzezme-
diapodtrzymywanatradycjaliberalna,którawolnośćmediówodwszelkiejkon-
trolizestronywładzypolitycznejuznajezafundamentdemokracjiielementarny
składnikładukonstytucyjnego.Cosięzaśtyczygwarancjiinstytucjonalnych,to
tworzyjecałyukładrozmaitychpodmiotówdziałającychwbezpośrednimotocze-
niumediówmasowych,który„filtruje”różnorakienaciskiiżądaniapłynącezpo-
szczególnychpodsystemów.Wstrukturzemodeluwspomnianepodmiotyzajmu-
przestrzeńmiędzysferądziałaniamediów,stanowiącąjądrosystemu(zaznaczo-
negrubąlinią),aobszaremaktywnościposzczególnychpodsystemów,tworzącym
środowiskosystemumediów(zaznaczoneliniąprzerywaną).Jakwidać,owąsfe-
„buforową”tworzązarównowyspecjalizowaneorganywładzynadzorująceme-
dia(organyregulujące,sadypowszechne)orazfirmy,stowarzyszeniaiorganizacje
działającenarzeczmediów,jakteżśrodowiskazawodowopowiązanezmediami,
atakżezbiorowościodbiorcze(audytoria).Znaczeniaowejsfery„okołomedial-
nej”dlautrzymaniawzględnejniezależnościmediówwobrębiesystemuniespo-
sóbprzecenić.Powstajeonajakowypadkowaróżnychzależnościmiędzymediami