Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MaciejMrozowski,Systemmedialny.Strukturaizasadydziałania
Podrugie,mediamasowemogąrównoważyćpartykularnedążeniakażde-
gosubsystemudosupremacji,czylizdominowaniaprzezjedenpodsystempozo-
stałychpodsystemów,przeciwstawiająctakimdążeniomdziałanianastawionena
porozumienieibudowaniepartnerskichrelacjimiedzyróżnymipodsystemami.
Wtensposóbmediamogąsięprzyczyniaćdoutrzymaniarównowagiwewnątrz
systemuspołecznego.Innymisłowy:dziękiswemupotencjałowiiwładzysym-
bolicznejmediamogąłagodzićzapędyposzczególnychpodsystemówdozdomi-
nowaniacałegosystemuspołecznegoiwciągaćjedowspólnegobudowaniaładu
konsensualnego.Jesttowszakżemożliwetylkowtedy,gdysamemediazachowu-
jąwzględnąniezależnośćodnaciskówzestronytychpodsystemów,czyligdysa-
mewyodrębniąsięjakowzględnieautonomicznypodsystem,co,wefekcie,jesz-
czebardziejkomplikujestrukturęsystemu.
Poziomrozwojusystemumediówmasowychjestwkażdymsystemiespołecz-
nymwypadkowąwieluczynników.Wpierwszejkolejnościzależyonodogólnych
warunkówcywilizacyjnych:formyustrojupolitycznego(autorytarnyczydemo-
kratyczny),wydolnościgospodarkiipoziomu„stopużyciowej”(niedobórczydo-
statekdóbr),charakterukultury(tradycyjnaczynowoczesna)orazstopniaintegra-
cjispołecznej(wspólnotowośćczyatomizacja).Wsystemachautorytarnych,bory-
kającychsięzniedoboremdóbr,trzymającychsiętradycyjnychwartościiwzorów
kultury,mediarozwijająsięwolnobądźtkwiąwstagnacji.Wtakichwarunkach
medianajczęściejkultywująwspólnotoweformyżyciaspołecznego,zamkniętena
wpływyzewnętrzne.Natomiastwsystemachdemokratycznych,pławiącychsię
wogólnymdostatkuihołdującychideałomnowoczesności,mediarozwijająsiędy-
namicznie,kształtującklimatspołecznysprzyjającyindywidualizmowi,innowacyj-
nościiotwarciunanowedoświadczenia,mobilizującydotwórczychposzukiwań.
Tutajmniejwięcejprzebiegaliniapodziałumiędzykrajamiisystemamimediów
wysokorozwiniętymiakrajamiisystemamimedialnymisłaborozwiniętymi,czę-
stoutożsamianego–wskaliglobalnej–zpodziałemPółnoc–Południe.
Przyjmujączapunktodniesienianajbardziejrozwiniętesystemymedialne,ist-
niejącewkrajachEuropyZachodniej,StanachZjednoczonych,KanadzieczyJa-
ponii,możnasformułowaćogólnymodelnowoczesnegosystemumediówma-
sowych,ujmowanegojakowzględnieautonomicznypodsystemspołeczny.
Wschematycznejpostacimodeltakiprzedstawiarysunek2.Modeltenpodkre-
śladwieistotnekwestie.
Popierwsze,nowoczesnysystemmediówmasowychjestintegralniepo-
wiązanyzwszystkimipodsystemamispołecznymi,wyróżnionymiprzezPar-
sonsa,iztejracjifunkcjonowaniekażdegoztychpodsystemóworazsystemu
społecznegojakocałościwjakimśstopniuzależyodmediówmasowych.Naten
aspektrozwojusystemuspołecznegozwracaliuwagębadaczemediówjużwlatach
43
