Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MaciejMrozowski,Systemmedialny.Strukturaizasadydziałania
Kolejnympunktemzwrotnymrozwojuprasyamerykańskiejstałysiędoko-
naniaWilliamaR.Hearsta.IdącśladembraciScripps,teżzacząłskupowaćga-
zetywróżnychmiastachiłączyćjewłańcuch.Jednakposzedłdalejniżoni,nie
tylkozbudowałwiększyłańcuchgazet(czterdzieścidwatytuły),podjąłtakżery-
walizacjęzinnymigazetami,czyniączprasyprawdziwąsiłęekonomicznąipo-
lityczną.JegorywalizacjazgazetamiJosephaPulitzerawNowymJorkuzmieni-
łaobliczeprasy.Narodziłsiętabloid,czyligazetadlamas,lubującasięwzbrod-
niachiskandalach,goniącazasensacjąiplotkami„zwyższychsfer”,bezlitośnie
obnażającaarogancjeikorupcjępolitykóworazniecnepraktykiwielkiegobizne-
su.Praniebrudówwładzyimożnychtegoświata(muckraking),codałopoczątek
dziennikarstwuśledczemu,atakżeprzypisywanaHearstowiprowokacjanaKubie
wroku1897(eksplozjanaokręciewojennymMaine),któradoprowadziła–pod
wpływemszowinistycznychartykułówwgazetachHearsta–dowybuchuwojny
amerykańsko-hiszpańskiej,pokazały,jakpotężnyminstrumentemoddziaływania
stałasięprasa.Jeślidodaćdotego,żezarównobraciaScripps,jakiHearststwo-
rzyliwłasneagencjeinformacyjne(wroku1958połączyłysięwUnitedPressIn-
ternational),możnastwierdzić,żenaprzełomieXIXiXXwiekumamyjużdo
czynieniazukształtowanymwpełnisystememprasy.
ChoćnaStarymKontynencieprasateżuczyniławXIXwiekuogromnyskok
ilościowyijakościowy,zwłaszczawAngliiiFrancji,jednaktrudnomówićopo-
wstaniuwtychkrajachwpełnirozwiniętegosystemuprasy.Przedewszystkimdla-
tego,żeprasaniemiałatamtakiejswobodydziałaniainiezależności,jakwStanach
Zjednoczonych,pozatymwżadnymkrajueuropejskimniezadziałał„efektska-
li”,którywAmerycebyłgłównymstymulatoremrozwojusystemuprasy.Podsta-
woweskładnikitegosystemuto:kilkatysięcygazeticzasopism,najpierwjedna,
późniejtrzyagencjeinformacyjne,rozwiniętainfrastrukturadrukuikolportażu
prasy,syndykatydziennikarskie,wreszciepierwszekoncernyprasowe.Jegocechy
strukturalneto:policentrycznośćikonkurencyjność,łączenieinformacjizrozryw-
ką,ogromnaniezależnośćodinstytucjiwładzy,ścisłezwiązkizgospodarką,nasta-
wienienamasowegustyczytelnikóworazpopulistyczno-konserwatywnaorien-
tacjawobecrzeczywistości.Choćzdystansowanydoświatapolityki,systemten
byłdoskonałymeksponentemjegoideologiiicelów,boucieleśniałtesamewar-
tościidążenia,któreległyupodstawcałegoamerykańskiegosystemuspołeczne-
go(Agee,Ault,Emery1991).
Wczasiegdysystemprasyosiągnąłdojrzałość,najegoobrzeżachpojawi-
łosięnowemedium–kino,któreprzebojemzdobywałomasowapopularność.
Nietylkodlatego,żeoferowałoatrakcyjnewidowisko,takżedlatego,żerozwija-
łosięwsposóbsystemowy.Motoremrozwojubyłokilkastudiówfilmowych,
założonychwpierwszejdekadzieXXwiekuprzezprzedsiębiorczychemigrantów
47
