Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
bowiem,wchodzącformalnieworbitępolityki
rosyjskiej53.ZdrugiejstronyPolskapoostatnimciosie
nafronciepółnocnym,cofającsięzDyneburgaiwidząc
sięzagrożonąwposiadaniuWilna,skierowałazeswej
stronydoLitwypropozycjewspólnejakcji.
Sątopropozycje,któreweśrodęprzywieźlidoKowna
MarianKościałkowskizWąsowiczem.Polska
zaproponowałaLitwiewspólnyfrontprzeciwko
bolszewikomzacenępodobno,jakzrozumiałem
Wąsowicza,oddaniaLitwieWilna(niewiem,czy
bezwzględnie,czywzarząd).Litwapropozycjiwtej
postacirównieżnieprzyjęła.
NiemożnasięLitwiedziwić.WchwiliklęskiPolski,
którejostatecznychrozmiarówniepodobnanawet
przewidzieć,małaLitwaniemożesięzniąwewspólnej
akcjiwojennejłączyć,bobyłobytowspólnictwem
wklęsce,czegoniktpragnąćniemoże.Klęska,któradla
samejPolskigrozikatastrofą,byłabyniądlamałejLitwy
niewątpliwieijeżeliPolskazdołajeszczewyjśćzniej
jakkolwiek,todlaLitwymogłabysięonastaćśmiertelna.
ChoćsamaprzezsięklęskaPolskijestdlaLitwy
niebezpieczna,bozdajejąfaktycznienałaskędobrejwoli
Rosji,jednakwspólnictwoformalnezPolskąoznaczałoby
dlaLitwyjużnietylkogroźbę,alenatychmiastową
zgubę.54
11lipca,rok1920,niedziela
SpędziłemdzieńwKowaliszkach.[...]Wieśćoporażce
polskiejdotarłatudopierowczorajiczęściowo
pozawczoraj.Największymechemrozległasięona
wkołachziemian,którzycałenadzieje,całąswąwiarę
iambicjepokładaliwPolsce.Doostatnichczasów,
pomimojawnychniepowodzeńkampaniiukraińskiej,
którąnasiziemianieostentacyjniebagatelizowali,wierzyli
oniwniezwyciężonośćPolski,wdoskonałośćjejgwiazdy,
wto,żeodniejtylkomożebyćdlacałegowschodu
Europyidlakulturyzagrożonejprzezrewolucję
–zbawienie.Zamykalioczyiuszynadochodzącezzalinii
demarkacyjnejwieściocorazcięższympołożeniuPolski,