Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Analizahistorycznapojęciasztuki
Wciąguwiekówznaczeniepojęciasztukiulegałoznacznymmody-
fikacjom.Genezasłowansztuka”wywodzisięodłacińskiegowyrazu
ars,któryzkoleijestodpowiednikiemgreckiegotechne.Wstarożytnej
GrecjiiRzymietechneorazarszwiązanebyłyzkonkretnymiumiejęt-
nościamipraktycznymi,jakiemógłposiąśćczłowiek.Byłytom.in.:
n(...)umiejętnośćzrobieniajakiegośprzedmiotu,domu,posągu,okrę-
tu,łóżka,garnka,odzieży,aponadtotakżeumiejętnośćdowodzenia
wojskiem,mierzeniapola,przekonywaniasłuchaczy”1.
Wszystkiewymienioneczynnościwymagałyokreślonychmecha-
nizmówpostępowania.Dlategozdefinicjąsztukijużodpoczątkujej
funkcjonowaniazwiązanebyłopojęciereguły.ażdorenesansuza-
kressztukibyłzdecydowanieszerszyniżobecnie.Zaliczałysiędo
niejrzemiosła,niektóreznauk,jakrównieżczęśćztychsztuk,które
obecnienazywamynpięknymi”.Zostałyonepodzielonenasztukiwy-
zwolone(liberales)orazpospolite(vulgares).Sztukiwyzwolone,doktó-
rychwłączonoczynnościniewymagająceaktywnościfizycznej,cenio-
nebyłyznaczniebardziejniższtukipospolite,gdziewysiłekfizyczny
byłniezbędny.Dotychdrugichwliczanorównieżmalarstwoirzeźbę.
Wśredniowieczupojęciesztukiniecosięzawęziło.Wjejskład
wchodziłyjużtylkosztukiwyzwolone,tj.dialektyka,retorykaigra-
matykanazywanemianemtriviumorazastronomia,arytmetyka,geo-
metria,muzyka–określanejakoquadrivium.Sztukęzaczętotraktować
jakocoś,costawiasięwyżej,ponadinnymiczynnościami,którymi
1W.Tatarkiewicz,Dziejesześciupojęć,PaństwoweWydawnictwoNaukowe,
Warszawa1988,s.21.
