Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROzDzIaŁ
1
podtrzymującetezdolnościwwynikudziałaniawkrajobraziemechanizmów
samoregulacyjnychiodpornościowych.A.RichlingiJ.Solon(2011)wyróżnia-
jąnastępującepodstawowepotencjałykrajobrazu:samoregulacyjno-odporno-
ściowy,zasobowo-użytkowy,percepcyjno-behawioralny.Świadczenia(usługi)
krajobrazowedzielimynaczterygłównegrupy:zaopatrzeniowe,regulacyjne,
wspomagające,kulturowe.Doostatniejzwymienionychzaliczamym.in.funk-
cjeestetyczne,rekreacyjne,duchowe,naukoweiedukacyjne.
WedługJ.I.S.Zonnenvelda(1990)krajobrazwyróżniająnastępującece-
chy:
–
zajmujewycinekprzestrzeniimożnagoprzedstawićnamapie,
–
charakteryzujesięswoistąfizjonomią,którąmożnaprzestawićwformie
graficznej(rysunek,fotografiaitd.),
–
jestsystememdynamicznym,któregosposóbfunkcjonowaniauzależnio-
nyjestodczęściskładowychorazpowiązańmiędzynimiidominujących
procesów,
–
podlegazmianomewolucyjnym(maswojąhistorię)isezonowym.
Krajobrazjestrzeczywistościąwielowarstwowąiniemożnawjegobada-
niuograniczaćsiędojednejmetodologii(Kupiduraiin.2011).Badaniakrajo-
brazowewymagajązatemspojrzeniacałościowego,gdyżkrajobraztozestaw
obiektówrealnieistniejących,systempowiązanychzesobąprocesów,zbiór
bodźcówoddziałującychnaróżnezmysłyludzkie(wtymzestawwidoków),
zbiórwartościorazsystemświadczącyrzeczywisteipotencjalneusługidla
różnychgrupużytkowników.
Całościoweujęciekomponentówprzyrodyidziałalnościczłowiekawob-
rębiebadanegoobszaruprowadziwedługM.Pietrzaka(1998)dosyntezkra-
jobrazowych,naktóreskładająsię:chorostruktura(strukturakomponentowa
iterytorialna),chronostruktura(wiek,dynamika,ewolucja),percepcjaiuży-
tecznośćkrajobrazu.Głównymzastosowaniemijednocześnieostatecznym
efektempełnejsyntezykrajobrazupowinnobyćoptymalnegospodarowanie
krajobrazem,będącefunkcjąjegorozpoznania,odzwzorowania,percepcji
iużyteczności(Pietrzak1998).
Niektórzybadacze,dostrzegajączłożonośćkrajobrazu,analizująjego
jednązwarstw.Przedmiotemtakiegopodejściajestnaprzykładanalizakra-
jobrazówroślinnych(m.in.Gilarowski2006;Matuszkiewicz1993;Plit1996;
Solon1983).J.Gilarowski(2006)definiujekrajobrazyroślinnejakopewne
przestrzeniecharakteryzującesięwystępowaniemspecyficznejroślinności
(wyróżniającejsiępodwzględemfizjonomicznymiwdużejmierzeflory-
stycznym),będącejrezultatem(produktem)układuwzajemniepowiązanych
24
