Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROzDzIaŁ
1
ipolitycznej,zktórychpierwszypoziom,będącypodstawądlapozostałych,
stanowirefleksjaetyczna.Nowafilozofiaśrodowiskowa,którakulturęro-
zumiejakoosobliwezjawiskonaturyitymsamymłagodziprzepaśćmiędzy
człowiekiemanaturą(Piątek2007),uzasadniawedługU.Mygi-Piątek(2010)
potrzebęrozszerzeniaiwzmocnieniapojęciaflzrównoważonegorozwoju”na
zarządzaniekrajobrazemkulturowym,którypodobniejakśrodowiskonależy
traktowaćjakozasobystrategicznewarteochrony.
DżwiĘk–hałas–cisza–muzyka–krajobrazdżwiĘkowy
Dźwiękto–wpotocznymrozumieniu–każderozpoznawalneprzez
człowiekawrażeniesłuchowe.Jakoprzedmiotzainteresowańwieludyscyplin
naukowych,m.in.akustyki,antropologiikulturowej,architekturykrajobrazu,
etnologii,estetyki,geografii,medycyny,muzykologii,psychologii,socjologii
iurbanistyki,dźwiękjestodmienniedefiniowany(Bernat2008).Wakustyce
dźwiękokreślanyjestjakozaburzeniefalowerozchodzącesięwpowietrzu
lubinnymośrodkusprężystym,związanezdrganiamiakustycznymi,zdolne
uczłowiekawytworzyćwrażeniasłuchowe(Ozimek2002).Powstaniedźwięku
związanejestzezmianamiciśnieniaakustycznegowśrodowisku,powstaje
podczasdynamicznegozdarzenia,gdyenergiamechanicznazmieniasięwfalę
dźwiękową,którajestinformacjądlaotoczenia,żedanezdarzeniezaszło.
Faledźwiękowerozchodząsięsferycznie,niemająścisłychgranic.Według
M.Gołąba(2011)zmuzykologicznegopunktuwidzenianależysięprzeciw-
stawićtendencji,abypodpojęciemdźwiękurozumiećflwszystkocosłyszymy”
.
Zperspektywyestetykidźwiękjestdanąsłuchowojakościąlubzestrojemele-
mentówjakościowych.Dźwiękimogąbyćproste(tony),złożoneharmoniczne
(wielotonyharmoniczne)inieharmoniczne(różnegotypuszumy,szmery,
szelesty,stuki).Wyróżniasięobiektywnecechydźwięku,jakczęstotliwość,
natężenieiwidmoorazsubiektywne,jakwysokość,głośność,barwa(ryc.6);
teostatniezależąnietylkoodobiektywnychcechdźwięku,aletakżeodczasu
jegotrwania.Odczuwanasubiektywniegłośnośćdźwiękujestproporcjonalna
doamplitudyodbieranejfaliakustycznej.Wysokośćdźwiękuzwiązanajest
zczęstotliwością.Ludzkiumysłrejestrujefaleakustyczne,którychczęstotli-
wośćmawartośćod16Hzdo20000Hz.Wzrostczęstotliwościdźwiękuod-
czuwanyjestjakowzrostwysokościdźwięku(Ozimek2002).Barwapozwala
odróżniaćodsiebiedźwiękiotejsamejgłośnościiwysokościwydawaneprzez
różneźródłalubtosamoźródło,alewodmiennysposóbpobudzanedodrgań.
Barwazależyodskładuharmonicznegodźwięku,czyliilości,częstotliwości
inatężeńdrgańskładowych;jestsubiektywnącechądźwięku,pozwalającą
rozróżnićdźwiękiotejsamejwysokościigłośności,aleodmiennymcharak-
terzeijakości.WedługK.Daneckiej-Szopowej(1968)opróczwymienionych
cechmożnawyróżnićnastępujące:trwanie,gęstość,rozciągłość,objętość,
28
