Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
alEf
19
negodźwięku,leczjedynie,jaktoująłSpinoza,znak„począt-
kudźwiękuwgardle,którysłychać,kiedysięotwiera”
4
.Taki
opistejliteryjednakwpewnymstopniuukrywajegopraw-
dziwąnaturę,którajestnawetskromniejsza,niżchcieliby
tegogramatycy.Hebrajskialefniemiałwartości„artykula-
cyjnej”,naktórądługowskazywałahamzawklasycznym
arabskim,awiarawjejdawniejszeistnienieniemożebyć
ni
czymwięcejaniniczymmniejniżfilologicznąilingwistycz-
nąpracąrekonstrukcji.Takjakbydźwiękalefzostałjuż
wcześniejzapomnianyprzezludzi,którzygokiedyśwyma-
wiali.Spośródwieluwspółczesnychrodzajówwymowywję-
zykuhebrajskimniemaanijednego,któryprzypisywałbytej
literzejakikolwiekdźwięk;wewszystkichaleftraktujesię
jakomilczącewsparciedlatowarzyszącychmusamogłosek,
pozbawionenawet„niedźwięku”,którywskazywałbynaprze-
rwęwartykulacji,copodobnomiałkiedyśwyrażać5.
Pomimotegofonetycznegoubóstwaalefjestliterąprestiżo-
wąwtradycjiżydowskiejizpewnościąnieprzypadkiem
he-
brajscygramatycyuważająjązapierwsząliteręalfabe
tu.
JednozpierwszychwielkichdziełKabały,Seferha-Bahir
(KsięgaŚwiatłości),mówi,żeznaktenjeststarszyniżwszyst-
kieinneibardziejpierwotnyniżichzestawieniewPiśmie:
„Alefbyłprzedwszystkim,nawetprzedTorą”
6
.Takjakbymil-
czeniealefbyłonietylkoznakiem,aleteżprzyczynąjegowy-
różnienia.WstępdoSeferha-Zoharwyjaśnia,żeprzywileje
tejliterysąsprawiedliwąnagrodązajejniezwykłąskromność:
„NadwatysiącelatprzedstworzeniemświataŚwięty,
niechbędzieBłogosławiony,przypatrywałsięliteromTory
iwielkieznajdowałwnichupodobanie.Agdystanęłoprzed
Jegoobliczemżyczeniestworzeniaświata,zgromadziłysię
przedtronemJegochwaływszystkielitery-odostatniejdo
pierwszej”7.