Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Z.A.Kłakówna.Czypolskaszkołamaszansęnazmianę?
Rozpoznaniaelementarne
Zprądemczypodprąd?
Naszadzisiejszaszkoła,charakteryzowanazapomocączterechwyliczonych
wpierwszymakapicieepitetów,wmasieniespełnianiczyichoczekiwań.Jest
doniczego.Stałasięwzasadzieprzechowalnądladzieciimłodzieżywwie-
kunieprodukcyjnym.Takieocenynienależądoekstremów.Stanowiąraczej
sferęprzeświadczeńwręczpotocznych.Możnaonichczytaćwprasieco-
dziennejitygodnikach,zwłaszczawokresach,gdyprzeprowadzanesąjakieś
sprawdzianyszkolneczyegzaminymaturalne3.Ironicznykomentarzpewne-
gonauczyciela,bohateraamerykańskiejpowieści,brzmiprzytymnadwyraz
uniwersalnieizdajesiębrutalnieodsyłaćdogłębszychznaczeńideiszkoły,na
przykładoświeceniowych:
Nasiprzodkowie–mówił–orzekliwmądrościswojej,żedziecisądlarodzicównienatu-
ralnymobciążeniem.Wobectegostworzyliwięzienie,którenazywasięszkołą,iwyposażylije
wtorturyzwaneedukacją.Spędzaszczaswszkole,gdyrodzicejuż–aprzemysłjeszcze–nie
mogąsiętobązająć4.
Dziśkłopotyszkołyjakoinstytucji,nietylkowPolscezresztą,wpierwszym
rzędziezdająsięwynikaćzezderzeniatego,czegoszkołaodswychuczniów
zwykłaoczekiwać,ztym,czegocisamiuczniowiedoświadczająicopraktyku-
jąwrolachuczestnikówpozaszkolnegokontekstukulturowego.Szkołazatem
chcewysiłku,pracy,namysłu,koncentracji,poszukiwania,dociekania,cierp-
liwościwoczekiwaniunawyniki.Zpozaszkolnąofertąwiążesięnatomiast
szybkośćzaspokajaniadążeń,niecierpliwość,natychmiastowość,bezwysiłko-
wość,przyjemność,ludyczność,wielośćdoznań,nastawienienaakcję,niena
kontemplację5.Niedziwiwięcpostrzeganieedukacjiszkolnejjakoopresyjnej
przytakimzestawieniu.
15
3Wtymkontekściezob.flNiejesteście–większośćzWas–dobrzewykształceni,ajedynie
takWamsięwydaje[...]”.J.Stanek,Profesordomłodych,wykształconychbezrobotnych:
Zostaliścieoszukani,flGazetaWyborcza”2012,28kwietnia[online]http://wyborcza.
pl/1,76842,11633916,Profesor_do_mlodych__wyksztalconych_bezrobotnych_.html[do-
stęp:21.09.2012].Bogatywybórrozpoznańtegotypuzob.wksiążceopozorachweduka-
cji:M.Dudzikowa,K.Knasiecka-Falbierska(red.),Sprawcyi/lubofiarydziałańpozornych
wedukacjiszkolnej,Impuls,Kraków2013.
4J.Updike,Centaur,przeł.A.Demkowska,PrószyńskiiS-ka,Warszawa1998,s.115.
5Por.analizękulturowychprzyczynkryzysuszkoływwypowiedziachAllanaFinkielkrauta.
Zob.rozmowęzuczonymprowadzonąprzezE.BieńkowskąiM.Rapackiego,Przekleń-
stworewolucjiiklęskaszkoły,flTygodnikPowszechny”2006,nr31.
