Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
RozdziałI
wypełnieniasystemedukacjipowszechnejizwiązanyztymszerokiprogramwychowa-
niaestetycznego2.
Łunaczarskizdawałsobiesprawę,żebudowaniazarównoteatru,jakiedukacji
artystycznejmusząnauczaćspecjaliści,atymibyliprzecieżwtamtymmomencie
równieżabsolwenciszkółcarskich,którzypowinnibylisięswojąwiedząidoświad-
czeniemdzielićzinnymi,jużwnowychuwarunkowaniachspołecznychipoli-
tycznych.Łunaczarskimiałrównieżświadomość,żejedyniezapewnienieciągłości
kultury,poprzezczerpaniezjejdorobkumaterialnegoczyintelektualnegonawet
kosztemntwórczegosprzeciwu”czynegacjinstaregoporządku”
,zbudujepodstawy
dozachowaniajejrosyjskiejtożsamości,nawetjeżelibędzietojużkulturanowych
czasów.Dlategowartykulez1925r.Zasadypolitykiteatralnejwładzyradzieckiej,
uzasadniającswojątezęoklasowymcharakterzekultury,wyjaśnizarazem,dlacze-
gonwładzaradzieckajestzainteresowanapieczołowitymzachowaniemprzejawów
kulturyprzeszłości,wtymtakżestarychteatrówakademickich,którechroniądaw-
sztukę”3.
Bardzoprostąitrafdefinicjęaktoraijegoroliwteatrze,podałjużwlatach
30.XXw.wswojejpracyPochodzenieteatru(Происхождениетеатра(элементы
театральногоискусствавпервобытно-общинномстрое),Leningrad-Moskwa
1959r.)aktor,historyk,teatrolog,etnografipedagogradzieckiArsienijDmitriewicz
Awdiejew,wiążącto,codziejesięnascenie,bezpośredniozaktoremiwidzem:
Obrazteatralnylubsceniczny,powstajewtedy,gdyaktorotrzymawszy[...]rolę,zrozu-
miawszyprzypomocyswoichwarunkówpsycho-fizycznych[...]zmieniasię,przeista-
czawinnąnowąistotę(rola+aktor=obrazsceniczny)4.
Bezwzględunarodzajikonwencjęteatruistnienieaktorajestkoniecznymwa-
runkiemspektaklu,któregodopełnieniemstajesięodbiorca-widz,botylkowówczas
możemymówićoteatrze.Ponadtowteatrzeaktorstajesiękimśinnymikonse-
kwentniepoddajesięakcji,tworzącpostać,biorącudziałwzdarzeniachteatralnych
ipoprzeztooddziałującnazmysływidza-odbiorcy.
Współczesnyartystamazodbiorcąwprzestrzenipublicznejnajbardziejbezpo-
średniinajszerszykontakt-żywy(przedstawienia,koncerty,spotkania,wystawy)
orazpoprzezmedia(film,telewizja,radio,Internet,telefoniakomórkowa).Tymsa-
mymjegorolanieograniczasięwyłączniedowykonywaniatylkoswojegozawodu.
Artystabywawzorempostępowania-zkonkretnymaktoremwidzowieutożsamia-
graneprzezniegorole,którezapadająwichpamięci,częstostającsięwzorem
donaśladowania,dziełaartystycznestająsięinspiracjądodziałańartystycznych
2
E.Iwaniak-Jeleniowa,TeatrarewolucjawujęciuAnatolaŁunaczarskiego,nZeszytyNaukowe
WyższejSzkołyPedagogicznejwBydgoszczy”
,z.3/1979,s.55.
3
4
Ibidem.
A.Zadrożyńska-Barącz,MateriałydostudiównadgeneząTeatru.Przeglądhipotez.Koncepcja
A.D.Awdiejewa,nEtnografiaPolska”
,1967,t.11,s.401.