Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
__
wybierać),togrupaludziprzodującychpodwzględemprestiżu,kwalifikacji,władzy
wdanymśrodowisku,zespółludziodgradzającychsięodogółuwpoczuciu
swojejrzeczywistejlubdomniemanejwyższościpodjakimśwzględem.4Elitarny
todostępny,wybrany,uprzywilejowany,ekskluzywny”.5
Wdefiniowaniupojęcia„elita”wskazujesiędwapodejściabadawcze.Jedno
znichpojęciem„elity”obejmujeosoby,którenajlepszewokreślonejdziedzinie
życiaspołecznego(np.elityartystyczne,polityczne,ekonomiczne,sportowe,
naukowe),drugienatomiastutożsamiaelitęzwładząpolityczną(elitawładzy,elita
polityczna).6
Elitatozbiórosób:7
1)którezajmująkluczowepozycjewstrukturzewładzy;
2)którezajmująnajwyższemiejscenaskaliautorytetulubprestiżuzewzględu
naposiadaniepewnychkwalifikacjilubwłaściwości;
3)którezajmująnajwyższemiejscenaskaliautorytetulubprestiżuzewzględu
napewnetradycyjnewartości,którewniejpielęgnowane(elitylokalne
czyśrodowiskowe).
Pojęciemelityobejmujesiękategorięosóbwyróżnionych(przezinnychna
podstawiepozytywnejocenyichcech,umiejętnościitp.),czywyróżniającychsię
(wznaczeniupozytywnym,zewzględunaswojecechy)wspołeczeństwie.Osoby
należącedoelityobdarzonenajwiększymizdolnościami,mająnajwiększe
osiągnięciawdanejdziedzinie.8
G.Dutkiewiczdokonującrozważańnatematelitpodkreśla,że„(...)wbadaniach
nadelitamizwracasięuwagę,żepierwszekoncepcjecharakteryzowałyelitęjako
wąską,świadomąswychcelówiinteresówgrupęspołeczną,rządzącąresztą
społeczeństwa.Koncepcjetejednak,przestałyodpowiadaćcechomnowoczesnych
społeczeństwikolejnekoncepcjeukazywałyelitęwkategoriachzbioruspołecznego,
gdziewystępujeróżnorodnośćelitikonkurencjapomiędzyposzczególnymielitami
omiejscewspołeczeństwie”.9
Próbaposzukiwaniaistotyzjawiskaelitwspołeczeństwie,napodstawiejej
znaczeniawliteraturzeprzedmiotu,pozwalawskazaćdwasposobyjejrozumienia:
stratyfikacyjnyiinstytucjonalny.10Wykorzystaniepierwszegorozumieniaprowadzi
dookreśleniaelityprzezukazaniecechjejpołożeniaspołecznego(władza,
bogactwo,waloryintelektualne,prestiżorazwspólnychtreściświadomości
(poczucieprzynależnościdoelity).11Instytucjonalnywymiardookreślaelitęprzez
pryzmatinstytucjispołecznych,dostrzegawniej„grupęludziwyodrębnionąna
podstawiekryteriumudziałuwprocesachpodejmowaniadecyzjipaństwowychoraz
wyróżniaelityzajmującenajwyższąpozycjęwinstytucjachwładzyiorganizacjach
politycznych”.12
WedługG.Dutkiewicz,„elitatowyodrębnionagrupaprzywódcza,stanowiąca
4W.Kopaliński,Słownikwyrazówobcychizwrotówobcojęzycznych.Warszawa1989,s.145
5Ibidem,s.145
6M.Żyromski,Teorieelit…,op.cit.,s.21
7J.Sztumski,Elity.Ichmiejsceś,op.cit.,s.18-19
8V.Pareto,Uczuciaidziałaniaś,op.cit.
9
G.Dutkiewicz,Opojęciuiistociezjawiskaelit,„ColloquiumWydziałuNaukHumanistycznych
iSpołecznychKwartalnik3/2012,s.182
10Ibidem,s.182
11Ibidem,s.182
12Ibidem,s.182