Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
E.Ogrodzka-Mazur,U.Szuścik,S.Czudek-Ślęczka,A.Wąsiński(red.),Edukacjamałegodziecka.Tom3,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-266-1,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
21
PRZEMIANADZIECIŃSTWAJAKOWYZNACZNIKPRZEMIANEDUKACYJNYCH
sięjednaktakżejakojednaznajbardziejzagrożonychgrupspołecznych27.
To„negatywnieuprzywilejowani”uczestnicyżyciaspołecznego28,do-
świadczającydzieciństwabezświata29.Zagrożeniedzieciństwawtym
kontekściejestspowodowanewielomaczynnikami.Zjednejstronyza-
uważasiędziecioniskimstatusiespołeczno-ekonomicznym(bezdomne,
biedne,dziecipopegeerowskiejbiedy,biedaszybów,złomiarzy,żebraków),
zdrugiej–dzieciwysokiejjakości30,zamożne,uczęszczającedonajlep-
szychszkół,będącekonsumentami31,„zjaponizowane”,zaprogramowa-
neprzezwłasnychrodziców32,zmedykalizowane33.Wefekciezmieniasię
statusdzieckaidorosłegowkulturze.Dziecistająsiębardziejdorosłe(co-
razszybciejmusząpodejmowaćkonkurencyjnąwalkęiodnosićsukcesy),
natomiastdorośli,niemogącsprostaćkulturowymitechnologicznymwy-
mogom,uciekająwświatdzieciństwa.Kompetencjekonsumpcyjneiwie-
dzadziecizapewniająimstatuswymagającyszacunku,podziwuzestrony
dorosłych.Mamywięcdoczynieniazbardzointeresującąrelacjąmiędzy-
pokoleniową,naktórąjakopierwszazwróciłauwagęMargaretMead
wswojejkoncepcjinadchodzącejkulturyprefiguratywnej,stanowiącej
odwróceniedotychczasowegoporządku34.Następujeodwrócenietrady-
cyjnegomodeluprzekazukulturowegowzakresienowoczesnejwiedzy
iumiejętności.Kompetencjakulturowo-technologiczna–doświadczenie
związanezrozwojemcywilizacyjnymitechnologicznym–zapewnia
dzieckuprzewagęnaddorosłymi,powoduje,żestajesięononauczycie-
lamidorosłych.
Zjawiska,októrychmowa,sąrezultatemkompleksowychizłożonych
kulturowychzmianrolidziecka,rozwojutechnologicznegoiwymogów
27
W.Polakow,Deconstructingdevelopment,„JournalofEducation”1989,nr171(2),s.75–87.
28
M.Foucault,Historiaseksualności,przeł.B.Banasiak,T.Komendant,K.Matuszewski,
Warszawa:Czytelnik2005.
29
M.Jacyno,A.Szulżycka,Dzieciństwo.Doświadczeniebezświata,Warszawa:OficynaNa-
ukowa1999,s.16–17.
30
M.Nyczaj-Drąg,Dzieciwysokiejjakościwponowoczesnymświecie.Esejokoniecznościiry-
zykuinstytucjonalizacjidzieciństwa,w:Współprzestrzenieedukacji...,dz.cyt.,s.146.
31
M.Halawa,Komercjalizacjadzieciństwa.Kosztorysowanierodzicielstwa,w:Dzieckowświe-
ciemediówikonsumpcji,red.M.Bogunia-Borowska,Kraków:WydawnictwoUJ2006,s.45–55.
32
H.Palska,CzynowestyleżyciaPolaków?Wybranewymiarystylużycia„ludzisukcesu”,w:Jak
żyjąPolacy.red.H.Domański,A.Ostrowska,A.Rychard,Warszawa:IFiSPAN2000,s.355.
33
M.Jacyno,Medykalizacjadzieciństwaimożliwośćjegopowtórnegozaczarowania,w:Wycho-
wanie.Pojęcia–Procesy–Konteksty.Interdyscyplinarneujęcie,t.1:Istotaisenswychowania–
wokółkontekstówiznaczeń,red.M.Dudzikowa,M.Czerepaniak-Walczak,Gdańsk:GWP2007,
s.155–172.
34
M.Mead,Kulturaitożsamość.Studiumdystansumiędzypokoleniowego,przeł.J.Hołówka,
Warszawa:WydawnictwoNaukowePWN2000,s.110–111.
