Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZAMIASTWSTĘPU
JerzyNIKITOROWICZ
UniwersytetwBiałymstoku
NOWEWYZWANIAEDUKACJIMIĘDZYKULTUROWEJWKONTEKŚCIE
WYMIARÓWWIELOKULTUROWOŚCI
Uwagiwprowadzające
Edukacjamiędzykulturowarozwijasięwkontekścienarastającychproblemów
wielokulturowegoświata,wielonarodowych,wieloreligijnychiwielowyznaniowych
państw,ustawicznegoeksperymentowaniazwielokulturowościąwprocesie
kształtowania
się
społeczeństw
wielokulturowych.
Kultura,
jako
czynnik
różnicujący,możezamykaćtożsamościowolubotwieraćnaInnychiichkultury.
Wkontekściepowyższegochciałbymzwrócićuwagęnabardzoważnezasady
zawartewraporcie„OurCreativeDiversity”,opracowanymprzezKomisjędospraw
kulturyirozwojuUNESCO.Międzyinnyminataką:„Kulturapośredniczy
wprzenoszeniuwzorcówzachowań,atakżestanowiniewyczerpalneźródłozmian,
kreatywności,swobodyirozbudzaniazdolnościinnowacyjnych.Dlagrup
ispołeczeństwjestonaenergią,inspiracjąiźródłemsiły,atakżeświadomością
iuznaniemróżnorodności:jeśliróżnorodnośćkulturowastoi„pozanami,oboknas
iprzednami”–jaktoująłClaudeLevy-Strauss,tomusimynauczyćsię,jak
sprawić,bynieprowadziłanasdokonfrontacjikultur,leczdoichowocnego
iharmonijnegowspółistnienia”.
1
Rzeczywiściewinniśmynauczyćsię,abynie
dochodziłodokonfrontacjikultur,adopokojowegowspółistnieniaitojestwiodące
–naczelnewyzwanieedukacjimiędzykulturowej,którawobecnychwarunkach
wielokulturowościwspółczesnegoświatastajewobecpodstawowegopytania:jak
edukowaćdzieci,młodzież,dorosłych(wszystkichobywatelibezwzględunawiek)
abytrwaćjakonaródzeswoistymiwartościamiirównocześnieuczestniczyć
aktywniewprocesiedialoguzInnymi,wprocesieintegracjieuropejskiej
iplanetarnej,nieznikająckulturowowglobalnymświecie?
Z
pewnością
żyjemy
w
warunkach
wielokulturowości
zmierzając
ku
społeczeństwomwielokulturowymicorazrzadziejwskazujemynaspołeczeństwo
globalnejwioski(M.McLuhan),gdyżnastąpiłozerwaniewięzispołecznych,acoraz
częściejnaspołeczeństwowiedzy,społeczeństwoinformacyjne,mobilne.Poza
tymzauważamyianalizujemyuwarunkowaniafunkcjonowaniawspołeczeństwie
postindustrialnym(D.Bell),społeczeństwieryzyka(U.Beck),ponowoczesnym
(Z.
Bauman),
obywatelskim
(A.
Ferguson),
sieciowym
(M.
Castells)
czy
społeczeństwieotwartym(K.Popper).Doświadczeniawzakresiewprowadzania
ideiizasadwielokulturowości,wtympoprawnościpolitycznej,relatywizmu
kulturowego,doprowadziłydozauważeniapotrzebyanalizowania,diagnozowania
iprognozowaniawielokulturowości.CzynimytojużoddwudziestulatwKatedrze
EdukacjiMiędzykulturowej,wpowołanymStowarzyszeniuWspieraniaEdukacji
Międzykulturowej(SWEM).Wtymkontekścieprezentujemyanalizywzakresie
wielokulturowościprojektowanej,liberalnej,wielopoziomowej,uzupełniającejsię,
1I.Wojnar,Humanistyczneintencjeedukacji,Wyd.Akademickie„Żak”.Warszawa2000,s.72
