Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
___
iparadygmat„współistnienia”,dialoguinegocjacji,transkulturowościpotrzeb,
dążeńiaspiracjiludzkich.
8
WtakichkrajachjakKanadaczyAustraliapowstałyokreślonezasadypolityki
wtymzakresie,aktylegislacyjne,copozwalamówićowielokulturowości
oficjalnej(zinstytucjonalizowanej)państwa.Oznaczaonaprowadzeniepolityki
przestrzegającejzasadpełnegorównouprawnieniaobywateliniezależnieod
pochodzenia,rasy,płci,religiiitp.Brakokreślonejpolitykiwtymzakresiemoże
powodowaćaktywnośćwkierunkuprzezwyciężaniawzajemnychuprzedzeń
warunkowanychkulturą,rasą,językiemczyreligią,działaniaupominającesię
różnymiformamiouznanieiprawa,jakteżpasywność,ambiwalencjęibunt–
wielokulturowośćnieoficjalna(żywiołowa).Wtymprzypadkuistotnepostulaty,
wypracowanezasadyidziałaniawzakresietolerancji,zrozumieniaInnego,
uświadomieniawspółzależności,zapożyczeń,przenikaniakultur,niezawsze
znajdująodzwierciedlenieimiejscewrzeczywistości.
WWielkiejBrytanii,jakpiszeB.Szlachta,
9
stosunkimiedzygrupami
kulturowymimiałypolegaćnanaturalnymprocesieubogacaniabrytyjskościprzez
elementykulturimigranckich.Brytyjskośćbyłarozumianajakosumategoco
angielskie,szkockieiwalijskie.WUSAwielokulturowośćoznaczałaafirmację
tożsamościipodkreślanieinnościzwiązanejzrasą,językiem,klasąspołeczną,
etnicznością.
10Dotegoafirmacjatabyławspieranaprzezruchyobronypraw
obywatelskich.Sądzę,żewielokulturowośćwUSAoznaczałaodpórdlameltingpot
–tygla.PoczątkowokulturywUSAukierunkowanokuasymilacjistosującmetaforę
meltingpot,cooznaczałotygiel/garnek,wktórymmieszająsięizlejąsięwjedno
różneskładnikiiwefekcieotrzymamystrawnąpotrawę.Obecniemożna
powiedzieć,żetojużhistoriategotradycyjnegomodeluwielokulturowości.
Nastąpiłoewoluowaniewkierunkupodtrzymywaniatożsamościkulturowej(kultur
narodowych)poszczególnychgrupnarodowychietnicznych.Pojawiłasięmetafora
saladbowl,oznaczającawieleskładnikówsałatki,któremieszająsię,alenietracą
swoichwartości,aichodmiennośćjestwyraźniewidoczna.Mogąbyćpolane
integrującymsosem,przesłoniętemajonezeminazewnątrzmogąbyćwidziane
jakocałośćzespolona(jedennaródamerykański).Kanadapołożyłanaciskna
kultywowanieodrębnościkultur(culturalmosaic–mozaikakulturowa)wskazując,
żemieszkańcyKanadypowinniuczyćsięprzedewszystkimjakrazemżyćwe
własnymkraju.AustralijczycyprzejęlitenterminodKanadyjczyków,aleużywali
pojęciawielokulturowościwinnymznaczeniu,największeznaczenieprzypisując
kulturzedominującejijęzykowiangielskiemu,odmiennieniżwKanadzie.
8
L.Korporowiczzwracauwagę,żecorazczęściejstajemyprzedkoniecznościąpostrzegania
irozumienianietylewielości,ileinterakcjikultur...”Perspektywamiędzykulturowościlepiejoddaje
iakcentujetranskulturowycharakterprocesówwzajemnegouczeniasię,włączeniewobszar
własnychstandardówiwartościkulturowychwartościinnychgrupwsposóbdalekiodwymuszania
iasymilacji”.L.Korporowicz,Wielokulturowośćamiędzykulturowość:odreakcjidointerakcji,(w:)
Uproguwielokulturowości.Noweobliczaspołeczeństwapolskiegopodred.M.Kempny,A.Kapciak
iS.Łodziński.Warszawa1997,s.69
9B.Szlachta,Brytyjskawielokulturowość?(w:)Wzorywielokulturowościwewspółczesnymświeciepod
red.K.Golemo,T.Paleczny,E.Wiącek,Kraków,WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,s.73
10J.Lenczarowicz,Ewolucjaaustralijskiegomodeluwielokulturowości,(w:)Wzorywielokulturowościwe
współczesnymświeciepodred.K.Golemo,T.Paleczny,E.Wiącek,Kraków,Wydawnictwo
UniwersytetuJagiellońskiego,s.125
