Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Edukacjahumanistycznadziśijutro…
Wdydaktycepolonistycznej,jakwkażdejnauce,rolęnajważ-
niejsząodgrywajątakiewartości,jak:wolność,prawda,racjonalność,
otwartośćnadyskusjezinnymiipiękno.Wolnośćumożliwiażycie
innychwartości.Wnaszejsubdyscyplinieprzejawiasięnp.wplu-
ralizmiemetodologicznymczywkreatywności.Wolnośćporządkuje
ihierarchizujepozostałewartości.Jednakwbadaniachnaukowych
powinnaprzyświecaćjejrefleksja,którąpowtórzymyzaMichałem
Hellerem:najważniejszązwartościobokwolnościjestprawda,która
wmyśleniuludzkimczęstomafldwaoblicza”:jednojestmoralne,
decydująceotym,bybyćwzgodziezsamymsobą,drugiepo-
znawcze,polegającenazgodnościprzekonańztym,corzeczywi-
ściemamiejsce.Torozdwojeniedowodziautorjestpozorne,
gdyżtodwaobliczatejsamejwartości,motywowanejzróżnych
perspektywetykiiepistemologii16.Możnapowiedzieć,żenauka
tociągławymianauzyskanychokruchówprawdy,tworzonawnie-
ustannympartnerskimdialogu.Związanajestzracjonalnościąjako
postawążyciowąskłaniającączłowiekadorozwiązywaniaproble-
mówzapomocądoświadczeniaiargumentówrozumowych.Jak
piszeHeller,fldecyzjakierowaniasięracjonalnościąjest»wyborem«.
Aponieważracjonalnośćjestwartością,jestto»wybórmoralny«.
Racjonalnośćokazujesiępoprostumoralnościąrozumu”17.Odgry-
warolęfundamentuskutecznegodążenianaukidopoznania,jak
równieżotwartościnadyskusjezinnymiinakrytykęobustron18.
Obokracjonalnościważnymiflelementami”uposażeniahuma-
nisty,wtymdydaktykapolonistycznego,wrażliwośćiwyob-
raźnia19,pozwalającenietylkoformułowaćnapodstawiewiedzy
hipotezybadawcze,aletakżewprowadzaćelementwizjonerski20,
potrzebnydouprawianianauki.Istotnąfunkcjęobokwyobraźni
spełniatakżeumiejętnośćflposługiwaniasięróżnymijęzykami,
różnymiidiomamirozumieniaprzesłanekodmiennychodtych,na
którychwspierasięnaszemyślenie”21.Wypowiedźtapodkreślanie
tylkopoprawnąumiejętnośćposługiwaniasięjęzykiemwmowie
iwpiśmieorazopanowaniejęzykówobcych,alerównieżznajomość
różnychmetodologiistosowanychwopisiebadanejrzeczywistości22.
16
M.Heller:Moralnośćmyślenia.Tarnów1993.
17
18
Ibidem,s.58.
Ibidem,s.28—29.
19
M.P
.Markowski:Politykawrażliwości
20
M.Heller:Przeciwfundacjonizmowi.W:Idem:FilozofiaiWszechświat.
Kraków2006,s.82—101.
21
M.P
.Markowski:Politykawrażliwości…,s.69.
22
Ibidem,s.60.