Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Bobiński:Uczniowskieprawodoreader’sresponse…
PoglądyStanleyaFisha,innegozojcówzałożycielireader-response
criticism,ewoluowałynaprzestrzenilat,aleichtrzonpozostał
zgrubszastały—stanowion,iżograniczeniainterpretacyjne(ale
izarazemprzywilejnadawaniasensu)leżągłówniepostronieczy-
telnika,niezaśtekstu.Czynnikiemlimitującymcałkowitąswobodę
jestwedleFishaflwspólnota”,wpóźniejszychtekstach—fltradycja”
czyteżflstrategiainterpretacyjna”.Tejostatniejnieznauczeń,który
niejest—jakmówiKazimierzWóycicki—fluczonymbadaczem”.
Przyśpieszoneiskrótowewdrożeniemłodegoczytelnikawowątra-
dycjęczystrategięzbliżałobysiędointerpretacyjnejindoktrynacji,
nieomalwykluczającejindywidualnywysiłekwyobraźniimyśli.
Zatem—flstaninterpretacyjnegoryzykainieokreślonośćznacze-
niatonaturalnewarunkikomunikacji”14ztekstem.Bliskiteorii
rezonansuczytelniczego(atakżekogintywizmowiipsychoanalizie)
NormanHollandprzekonuje,żewsferzeodbiorutekstuflwszystko
jestwumyśle”,czyli—jakpiszeAndrzejSkrendo—flwszystko,
cowieszotekście,jestsumąaktówpercepcji,któreprzebiegają
wmózgu”15.Hollandnieformułujewniosków,jakiezjegoteorii
umysłuikoncepcjiczytaniamiałybywypływaćwstronękształcenia
literackiego.Wjednymztekstówrozważanatomiastsensistnienia
literaturyiztychprzeświadczeńmożnajużwypreparowaćkonse-
kwencjedydaktyczne.ZaHoracympowiadaHolland,żeliteratura
istniejepoto,byśmymogliczerpaćzniejprzyjemność(zadowo-
lenie,satysfakcję)ipewienrodzajmądrościczydoświadczenia,
oferującynampropozycjerozumieniarozmaitychaspektówświata
inassamych16.WracamyzatemdoKazimierzaWóycickiegoijego
prostodusznychuwagoflradosnychgodzinachobcowaniabezpo-
średniegozdziełem”,wracamydoBrentonaDoecke’aiLarissy
McLeanDavis—poprzezstymulowanieróżnychformrezonansu
dążącychdouwolnieniasatysfakcjiwspotkaniuztekstemidood-
kryćwsferzesamopoznania.WracamywkońcudoJohnaHattie’ego
ijegoocenedukacjiczytelniczej,głuchejnaaspektprzyjemności.
Zasadalicentiapoeticadodajemianimuszu,byuznaćKazimierza
Wóycickiegozaprekursorateoriirezonansuczytelniczego,choćby
14
Cyt.za:E.Bińczyk:Interpretacjapozadualizmem.Monizminterpretacyjny
StanleyaFisha.W:Filozofiaietykainterpretacji.Red.A.F.Kola,A.Szahaj.Kraków
2007,s.93.
15
A.Skrendo:“NewLiteraryHistory”2002,vol.33,no.1(Winter):[recen-
zja].W:flPamiętnikLiteracki”2003,nr94/1,s.241—244.
16
Zob.N.Holland:TheMindandtheBook.ALongLookatPsychoanalytic
LiteraryCriticism.Por.http://users.clas.ufl.edu/nholland/mindbook.htm[data
dostępu:15.11.2015].
29
