Edukacja zdrowotna

Barbara Woynarowska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-19218-1

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

517

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Woynarowska, Barbara. Edukacja zdrowotna. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017, 517 s. ISBN 978-83-01-19218-1

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Woynarowska, B.

T1 Edukacja zdrowotna

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2017

SN 978-83-01-19218-1

Bibliografia BibTex:

@Book{ 173222, author = "Woynarowska, Barbara", editor = "", title = "Edukacja zdrowotna", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2017", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-19218-1" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Woynarowska, Barbara

ED -

TI - Edukacja zdrowotna

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2017

SN - 978-83-01-19218-1

ER -

Netografia (standard APA):

Woynarowska, Barbara. Edukacja zdrowotna [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2017 [dostęp: 03 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/edukacja-zdrowotna-barbara-woynarowska-173222.

pedagogika, żywienie, edukacja zdrowotna, aktywność fizyczna, aktywność fizyczna dzieci

Po 10 latach od ukazania się podręcznika „Edukacja zdrowotna” Barbary Woynarowskiej, oddajemy w Państwa ręce nową publikację – tym razem przygotowaną przez zespół specjalistów pracujących pod kierunkiem Autorki pierwszego wydania...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-19218-1

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

517

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa12
CZĘŚĆ I.14
PODSTAWY TEORETYCZNE I METODYCZNE EDUKACJI ZDROWOTNEJ14
Rozdział 1. Zdrowie – podstawowe pojęcie w edukacji zdrowotnej16
1.1. Definiowanie zdrowia i choroby – Barbara Woynarowska17
1.1.1. Profesjonalne i potoczne definiowanie zdrowia17
1.1.2. Zdrowie jako kategoria pozytywna20
1.1.3. Definiowanie choroby21
1.2. Modele zdrowia – Barbara Woynarowska22
1.2.1. Biomedyczny model zdrowia22
1.2.2. Holistyczne podejście do zdrowia23
1.2.3. Model salutogenezy26
1.3. Zdrowie jako wartość i zasób dla jednostki oraz zasób dla społeczeństwa – Barbara Woynarowska28
1.3.1. Zdrowie jako wartość28
1.4. Zdrowie publiczne i zdrowie globalne – Joanna Mazur30
1.3.2. Zdrowie jako zasób dla jednostki i społeczeństwa, prawo do zdrowia30
1.4.1. Zdrowie publiczne a medycyna kliniczna31
1.4.2. Zakres działań zdrowia publicznego31
1.4.3. Zdrowie globalne33
1.5. Mierniki zdrowia – Joanna Mazur34
1.5.1. Źródła danych i typy mierników zdrowia35
1.5.2. Obszary tematyczne w systemach mierników zdrowia36
1.6. Jakość życia związana ze zdrowiem i metody jej pomiaru – Joanna Mazur38
1.6.1. Podstawowe definicje, modele i metody pomiaru jakości życia związanej ze zdrowiem38
1.6.2. Specyfika badania jakości życia związana ze zdrowiem u dzieci i młodzieży40
Rozdział 2. Czynniki warunkujące zdrowie44
2.1. Modele czynników warunkujących zdrowie – Barbara Woynarowska44
2.1.1. Koncepcja pól zdrowia44
2.1.2. Mandala zdrowia46
2.1.3. Tęcza polityki – społeczny model czynników warunkujących zdrowie46
2.2. Psychologiczne zasoby sprzyjające zdrowiu – Nina Ogińska-Bulik47
2.2.1. Poczucie własnej wartości48
2.2.2. Poczucie własnej skuteczności49
2.2.3. Optymizm52
2.2.4. Poczucie koherencji54
2.2.5. Umiejscowienie kontroli zdrowia55
2.2.6. Prężność psychiczna57
2.3. Styl życia i zachowania zdrowotne – Barbara Woynarowska58
2.3.1. Prozdrowotne style życia59
2.3.2. Zachowania związane ze zdrowiem60
2.3.3. Charakterystyka wybranych zachowań prozdrowotnych i zachowań ryzykownych u ludzi dorosłych61
2.4. Wsparcie społeczne a zdrowie – Agnieszka Małkowska-Szkutnik70
2.4.1. Definicje, rodzaje, źródła i wybrane techniki pomiaru wsparcia społecznego70
2.4.2. Kapitał społeczny a zdrowie71
2.5. Czynniki społeczno-ekologiczne warunkujące zdrowie i dobre przystosowanie – Krzysztof Ostaszewski72
2.5.1. Koncepcja resilience – podejście społeczno-ekologiczne73
2.5.2. Czynniki i mechanizmy powiązane z resilience76
2.6. Czynniki społeczno-ekonomiczne warunkujące zdrowie, nierówności społeczne i nierówności w zdrowiu – Joanna Mazur79
2.7. Opieka zdrowotna – Barbara Woynarowska83
Rozdział 3. Dbałość ludzi o zdrowie – Barbara Woynarowska86
3.1. Niektóre uwarunkowania dbałości o zdrowie87
3.1.1. Odpowiedzialność za zdrowie87
3.2. Bierność wobec zdrowia i opór zdrowotny89
3.1.2. Świadomość zdrowotna a dbałość o zdrowie89
3.3. Healthism – nadmierna koncentracja na zdrowiu90
Rozdział 4. Terminologia, cele i koncepcje współczesnej edukacji zdrowotnej –Barbara Woynarowska94
4.1. Nazwy i definicje edukacji zdrowotnej94
4.1.1. Nazwy i ich ewolucja94
4.1.2. Definicje edukacji zdrowotnej96
4.2. Cele i oczekiwane efekty edukacji zdrowotnej97
4.3. Modele i koncepcje edukacji zdrowotnej98
4.3.1. Wybrane modele edukacji zdrowotnej98
4.3.2. Edukacja zdrowotna ukierunkowana na rozwijanie umiejętności życiowych101
4.3.3. Edukacja zdrowotna ukierunkowana na zwiększanie alfabetyzmu zdrowotnego101
4.3.4. Edukacja zdrowotna w perspektywie salutogenetycznej104
4.3.5. Demokratyczna/środowiskowa edukacja zdrowotna104
Rozdział 5. Edukacja zdrowotna w terapii, profilaktyce chorób i innych problemów zdrowotnych oraz w promocji zdrowia108
5.1. Edukacja zdrowotna w terapii chorób – Mirosława Cylkowska-Nowak109
5.1.1. Edukacja terapeutyczna, edukacja pacjenta109
5.2. Edukacja zdrowotna w profilaktyce chorób i zachowań ryzykownych dla zdrowia–Krzysztof Ostaszewski113
5.1.2. Praca edukacyjna z rodziną lub opiekunami pozarodzinnymi osoby chorej113
5.2.1. Miejsce profilaktyki w działaniach na rzecz zdrowia114
5.2.2. Typologie poziomów profilaktyki i ich miejsce w edukacji zdrowotnej117
5.3. Edukacja zdrowotna jako kluczowy komponent promocji zdrowia – Barbara Woynarowska120
5.3.1. Geneza i definicje promocji zdrowia121
5.3.2. Strategia i podejścia w promocji zdrowia123
5.3.3. Modele promocji zdrowia125
Rozdział 6. Teorie i modele wykorzystywane w edukacji zdrowotnej – Barbara Woynarowska130
6.1. Teorie/modele zmiany zachowań131
6.2. Modele planowania programów promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej137
Rozdział 7. Etyczne aspekty edukacji zdrowotnej – Barbara Woynarowska140
Rozdział 8. Rola i kompetencje osób prowadzących edukację zdrowotną – Barbara Woynarowska, Magdalena Woynarowska-Sołdan146
Rozdział 9. Metodyka edukacji zdrowotnej156
9.1.1. Etapy planowania programu edukacji zdrowotnej156
9.1.2. Ewaluacja programu edukacji zdrowotnej161
9.1.3. Planowanie poszczególnych zajęć164
9.1.4. Ocena jakości programu edukacji zdrowotnej165
9.2. Planowanie i przebieg procesu uczenia się pacjentów – Mirosława Cylkowska-Nowak167
9.3. Komunikowanie w procesie edukacji zdrowotnej – Mirosława Cylkowska-Nowak172
9.3.1. Komunikat i jego zawartość informacyjna172
9.3.2. Argumentacja na rzecz zdrowia i dyskutowanie kwestii trudnych175
9.3.3. Perswazja w konstruowaniu przekonań zdrowotnych177
9.3.4. Subkody komunikacji pozawerbalnej179
9.3.5. Skuteczność komunikacji a aspekty etyczne179
9.4. Metody kształcenia w edukacji zdrowotnej – Magdalena Woynarowska-Sołdan180
9.4.1. Metoda kształcenia: ustalenia definicyjne180
9.4.2. Rodzaje metod kształcenia i kryteria ich doboru180
9.4.3. Aktywizujące metody i techniki kształcenia182
9.4.4. Charakterystyka wybranych metod i technik aktywizujących184
9.4.5. Metody podające w edukacji zdrowotnej192
9.5. Organizacja, warunki fizyczne i klimat psychospołeczny zajęć edukacji zdrowotnej – Magdalena Woynarowska-Sołdan194
9.5.1. Zajęcia w grupie194
9.5.2. Edukacja pojedynczych osób197
Rozdział 10. Technologie informacyjne w edukacji zdrowotnej – Mirosława Cylkowska-Nowak, Ewelina Wierzejska200
10.1. Technologia informacyjna – zasoby i możliwości potencjalnie przydatne w edukacji zdrowotnej201
10.2. Edukacja zdrowotna, technologie informacyjne i nowe media a zmiana pokoleniowa202
10.3. Zastosowanie technologii informacyjnych w sferze opieki zdrowotnej203
10.4. Internet jako przestrzeń zastosowań edukacyjnych na rzecz zdrowia205
10.5. Przykłady praktyk edukacji zdrowotnej z zastosowaniem technologii informacyjnej206
10.6. Wyzwania i kontrowersje dotyczące użytkowania technologii informacyjnych209
Rozdział 11. Edukacja zdrowotna w różnych siedliskach212
11.1. Edukacja zdrowotna w rodzinie – Izabela Tabak212
11.1.1. Edukacja zdrowotna dzieci i młodzieży w rodzinie213
11.1.2. Edukacja zdrowotna dorosłych członków rodziny216
11.2. Edukacja zdrowotna w przedszkolu – Barbara Woynarowska217
11.2.1. Przedszkole jako siedlisko do realizacji edukacji zdrowotnej218
11.2.2. Właściwości rozwojowe dzieci w wieku przedszkolnym a edukacja zdrowotna218
11.2.3. Edukacja zdrowotna w podstawie programowej wychowania przedszkolnego219
11.3. Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole – Barbara Woynarowska220
11.3.1. Edukacja zdrowotna w podstawie programowej kształcenia ogólnego222
11.3.2. Czynniki wspierające i bariery w realizacji edukacji zdrowotnej w szkole224
11.3.3. Szkoła promująca zdrowie225
11.4. Edukacja w szpitalu i przychodni – Rafał Staszewski, Mirosława Cylkowska-Nowak228
11.4.1. Edukacja w procesie hospitalizacji230
11.4.2. Szpitalna edukacja organizacyjna230
11.4.3. Edukacja terapeutyczna w szpitalu235
11.4.4. Edukacja na rzecz zaangażowania pacjenta239
11.4.5. Edukacja zdrowotna w szpitalu242
11.4.6. Edukacja zdrowotna i terapeutyczna w praktyce podstawowej opieki zdrowotnej243
CZĘŚĆ II.246
WYBRANE OBSZARY TEMATYCZNE W EDUKACJI ZDROWOTNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY246
Wprowadzenie248
Rozdział 1. Okres dzieciństwa i dorastania w kontekście potrzeb i realizacji edukacji zdrowotnej – Barbara Woynarowska, Agnieszka Małkowska-Szkutnik252
1.1. Koncepcja zdrowia dzieci i młodzieży253
1.2. Wybrane czynniki wpływające na zdrowie dzieci i młodzieży254
1.3. Prawidłowości rozwoju dzieci i młodzieży a realizacja edukacji zdrowotnej257
Rozdział 2. Edukacja zdrowotna dzieci i młodzieży z chorobami przewlekłymi – Mirosława Cylkowska-Nowak, Barbara Woynarowska, Magdalena Woynarowska-Sołdan262
2.1. Definicja i częstość występowania chorób przewlekłych u dzieci i młodzieży w Polsce263
2.2. Fazowy charakter choroby przewlekłej265
2.2.1. Faza przeddiagnostyczna265
2.2.2. Faza wczesnego przystosowania się do choroby266
2.2.3. Naprzemienne fazy różnie nasilonego chorowania267
2.2.4. Faza przedterminalna270
2.3. Edukacja zdrowotna dzieci i młodzieży z chorobami przewlekłymi w rodzinie271
2.2.5. Faza radzenia sobie ze stratą271
2.3.1. Zmiany w życiu rodziny dziecka z chorobą przewlekłą271
2.3.2. Potrzeby i cele edukacji zdrowotnej dzieci i młodzieży z chorobami przewlekłymi w rodzinie274
2.4. Edukacja dzieci i młodzieży z chorobami przewlekłymi w szkole i miejsce w niej edukacji zdrowotnej275
2.4.1. Funkcjonowanie uczniów z chorobami przewlekłymi w szkole276
2.4.2. Specjalne potrzeby edukacyjne dzieci i młodzieży z chorobami przewlekłymi276
2.4.3. Edukacja zdrowotna uczniów z chorobami przewlekłymi w szkole277
Rozdział 3. Edukacja zdrowotna dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną – Dorota Danielewicz280
3.1. Stopnie niepełnosprawności intelektualnej oraz współistniejące problemy społeczne i zdrowotne281
3.2. Specyfika edukacji zdrowotnej dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną283
3.2.1. Rola i zadania rodziców284
3.2.2. Zadania szkoły285
3.3. Edukacja seksualna dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną287
3.4. Program promocji zdrowia psychicznego291
Rozdział 4. Edukacja do dbałości o ciało – Barbara Woynarowska294
4.1. Postrzeganie ciała we współczesnym świecie294
4.2. Uczenie się dbałości o ciało w dzieciństwie i okresie dorastania295
4.2.1. Regularne mycie rąk296
4.2.2. Dbałość o zęby296
4.2.3. Samokontrola masy ciała301
4.2.4. Samobadanie piersi i jąder304
4.2.5. Ochrona przed nadmiernym nasłonecznieniem306
4.2.6. Korzyści i zagrożenia związane z upiększaniem ciała310
Rozdział 5. Edukacja do zdrowia psychicznego312
5.1. Rozwijanie wybranych psychologicznych zasobów dla zdrowia – Izabela Tabak312
5.1.1. Poczucie własnej wartości313
5.1.2. Poczucie własnej skuteczności317
5.1.3. Optymizm324
5.2. Edukacja pozytywna – uczenie się dobrostanu – Izabela Tabak329
5.2.1. Koncepcja psychologii pozytywnej i dobrostanu329
5.2.2. Uczenie się dobrostanu330
5.3. Rozwijanie umiejętności życiowych – Magdalena Woynarowska-Sołdan336
5.3.1. Powody zainteresowania umiejętnościami życiowymi336
5.3.2. Definicja i rodzaje umiejętności życiowych336
5.3.3. Edukacja zdrowotna ukierunkowana na rozwijanie umiejętności życiowych dzieci i młodzieży339
5.4. Poszukiwanie, przyjmowanie i dawanie wsparcia – Agnieszka Małkowska-Szkutnik347
5.4.1. Wybrane czynniki kształtujące relacje społeczne347
5.4.2. Rodzaje wsparcia społecznego dla dzieci i młodzieży349
5.4.3. Proces poszukiwania i przyjmowania wsparcia społecznego i jego uwarunkowania350
5.4.4. Uwarunkowania związane z dawaniem wsparcia społecznego352
5.4.5. Rozwijanie umiejętności poszukiwania, przyjmowania i dawania wsparcia353
Rozdział 6. Edukacja żywieniowa360
6.1. Zasady prawidłowego żywienia – Halina Weker360
6.1.1. Organizacja posiłków361
6.1.2. Dobór produktów w całodziennej diecie361
6.1.3. Zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze363
6.1.4. Inne czynniki wpływające na sposób żywienia dzieci i młodzieży365
6.2. Rozwijanie preferencji smakowych – Halina Weker366
6.3. Czynniki warunkujące wybory żywieniowe – Barbara Woynarowska366
6.4. Edukacja żywieniowa – definicje, cele, fazy, adresaci – Barbara Woynarowska367
6.5. Specyfika edukacji żywieniowej dzieci i młodzieży – Barbara Woynarowska370
6.5.1. Okres poniemowlęcy371
6.5.2. Okres przedszkolny371
6.5.3. Młodszy wiek szkolny372
6.5.4. Okres adolescencji373
6.6. Edukacja żywieniowa dzieci i młodzieży w rodzinie, przedszkolu i szkole – Barbara Woynarowska377
6.6.1. Rodzina377
6.6.2. Przedszkole378
6.6.3. Szkoła379
Rozdział 7. Edukacja do zwiększenia aktywności fizycznej – Hanna Nałęcz382
7.1. Podstawowe pojęcia, metody pomiaru i rekomendacje dotyczące aktywności fizycznej dla zdrowia382
7.1.1. Cechy aktywności fizycznej383
7.1.2. Pomiar aktywności fizycznej383
7.1.3. Rekomendacje dotyczące aktywności fizycznej dla zdrowia385
7.2. Aktywność fizyczna w dzieciństwie i okresie dorastania386
7.2.1. Zmiany poziomu aktywności fizycznej w dzieciństwie i w okresie dorastania387
7.2.2. Czynniki wpływające na poziom aktywności fizycznej dzieci i młodzieży387
7.3. Edukacja do zwiększenia aktywności fizycznej w różnych okresach dzieciństwa i dorastania388
7.3.1. Okres niemowlęcy i poniemowlęcy388
7.3.2. Młodszy wiek szkolny390
7.3.2. Okres przedszkolny390
7.3.4. Okres dorastania392
Rozdział 8. Edukacja do bezpieczeństwa – Marta Malinowska-Cieślik, Barbara Woynarowska396
8.1. Podstawowe pojęcia396
8.2. Częstość występowania urazów w populacji dzieci i młodzieży w Polsce398
8.3. Przyczyny wypadków urazowych u dzieci i młodzieży399
8.4. Strategie w prewencji urazów i promocji bezpieczeństwa400
8.5. Edukacja do bezpieczeństwa w różnych okresach wieku rozwojowego401
8.5.1. Wczesne dzieciństwo – edukacja rodziców i opiekunów dzieci402
8.5.2. Wiek przedszkolny402
8.5.3. Młodszy wiek szkolny404
8.5.4. Okres dojrzewania płciowego i dorastania405
Rozdział 9. Edukacja do zdrowia seksualnego – Alicja Długołęcka414
9.1. Koncepcja zdrowia seksualnego w fazach życia człowieka415
9.2. Edukacja seksualna dzieci przed okresem dojrzewania416
9.2.1. Okres przedszkolny416
9.2.2. Okres wczesnoszkolny419
9.3. Edukacja seksualna nastolatków422
9.3.1. Młodzież w wieku 12–15 lat422
9.3.2. Młodzież w wieku 16–18 lat429
9.4. Edukacja seksualna młodych dorosłych430
9.5. Przygotowanie rodziców i nauczycieli do prowadzenia edukacji seksualnej434
Rozdział 10. Edukacja w zapobieganiu zachowaniom ryzykownym – Krzysztof Ostaszewski438
10.1. Struktura zachowań problemowych i ryzykownych dzieci i młodzieży439
10.1.1. Zachowania problemowe439
10.1.2. Zachowania ryzykowne439
10.1.3. Rozpowszechnienie zachowań ryzykownych440
10.2. Obiecujące strategie edukacyjne w profilaktyce zachowań ryzykownych441
10.2.1 Strategia informacyjna: jak dbać o jej sensowność?441
10.2.2. Edukacja normatywna444
10.2.3. Edukacja rówieśnicza445
10.2.4. Psychoedukacja446
10.2.5. Edukacja w grupach ryzyka448
10.3. Edukacja rodziców nauczycieli i opiekunów młodzieży453
10.4. Kontrowersyjne nurty w zapobieganiu zachowaniom ryzykownym454
Rozdział 11. Edukacja do bycia aktywnym pacjentem – Magdalena Woynarowska-Sołdan, Barbara Woynarowska458
11.1. Znaczenie aktywności pacjenta458
11.2. Rozumienie pojęcia „aktywny pacjent”459
11.3. Uczenie się roli aktywnego pacjenta przez dzieci i młodzież460
11.4. Bariery w pełnieniu roli aktywnego pacjenta przez młodzież463
Biblografia466
Indeks nazwisk498
Indeks rzeczowy508
O Autorach512

•Nierówności

społeczne

wzdrowiu

•Koncepcja

•Czynniki

•Pozytywna

resilience

imechanizmy

ryzyka

ichroniące

adaptacja

•Reorientacja

•Dostępność

•Jakość

•Programy

świadczeń

profilaktyczne

-ekonomiczne

społeczno-

Czynniki

2.6.

-ekologiczne

społeczno-

Czynniki

2.5.

zdrowotna

Opieka

2.7.

WARUNKUJĄCE

CZYNNIKI

ZDROWIE

społeczne

Wsparcie

2.4.

czynników

Modele

2.1.

izachowanie

zdrowotne

Stylżycia

2.3.

logiczne

psycho-

Zasoby

2.2.

•Koncepcjapólzdrowia

•Mandalazdrowia

•Tęczapolitykizdrowia

•Prozdrowotne

•Zachowaniazwiązane

•Zachowaniazdrowotne

styleżycia

zezdrowiem

iryzykowne

dorosłychPolaków

•Poczuciewłasnej

•Optymizm

•Poczuciekoherencji

•Umiejscowienie

•Prężnośćpsychiczna

wartości

skuteczności

kontrolizdrowia

•Deﬁnicje,rodzaje,źródła

•Technikipomiaru

•Kapitałspołeczny

Brak wyników

Edukacja zdrowotna

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra