Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czynnikiwarunkującezdrowie
wmniejszymlubwiększymstopniu,kontrolo-
wać.Niewłaściwezpunktuwidzeniazdrowia
osobistedecyzjeizwyczajestwarzajądobro-
wolnieprzyjętezagrożeniadlazdrowia.
Organizacjaopiekizdrowotnejdostępność,
jakość,organizacja,rodzaj,czyliwszystkoto,
cotworzysystemopiekizdrowotnej.
MarcLalondeuznał,żezdrowieczłowiekaza-
leżywznaczniewiększymstopniuodjegostylu
życia,biologiiiśrodowiskaniż,jakdotychczassą-
dzono,odorganizacjiopiekizdrowotnej.Wpiś-
miennictwieprezentowaneróżnedanedoty-
czącetegoudziału,najczęściej:stylżyciaok.50%,
biologiaok.20%,środowiskook.20%,opieka
zdrowotnaok.10%.oneprzedstawianegra-
ficzniewpostacikoła(ryc.2.1).
ZdaniemM.Lalonde’akoncepcjępólzdrowia
możnawykorzystaćrównieżdookreślaniaryzyka
wystąpieniaróżnychproblemówzdrowotnych,
np.zgonywwynikuwypadkówdrogowychzależą
w75%odstylużycia,20%odśrodowiska,5%od
organizacjiopiekizdrowotnej,abiologiaczłowie-
kamawichprzypadkuniewielkieznaczenie.
Koncepcjapólzdrowiamiaładużywpływna
rozwójspołeczno-ekologicznegomodeluzdrowia
ipromocjizdrowiaorazzmianękierunkówpolity-
kizdrowotnej.Uświadomiłaludziom,żewnaj-
większymstopniunaichzdrowiewpływająstyl
życiaiśrodowisko,zatemprzezichzmianęwkie-
runkuprozdrowotnymmożnazdrowiepoprawić.
Uaktualniłaznanejużwcześniejhasło:UTwoje
zdrowiewtwoichrękach”.
KoncepcjaM.Lalonde’amaobecnieznaczenie
historyczne.Możebyćużytecznazperspektywy
zdrowiajednostki,alejestzbytuproszczona
zperspektywyzdrowiapopulacji.Po20latachod
wydaniaraportuM.Lalonde’awstrategiiUIn-
westycjadlazdrowiaKanadyjczyków”czynniki,
odktórychzależyzdrowiespołeczeństwa,wymie-
nionownastępującejkolejności(Minister…,
1994):
zarobkiistatusspołecznyuważanezanaj-
ważniejszypojedynczyczynnikdeterminujący
zdrowie;imwyższezarobkiistatusspołeczny,
tymlepszezdrowie,
sieciwsparciaspołecznegowsparciezestro-
nyrodziny,przyjaciół,społecznościlokalnej
zmniejszaryzykowieluchoróbizachowańry-
zykownych,
edukacjawyższyjejpoziomzwiększamożli-
wościludzikierowaniaswoimżyciemikon-
trolowaniaswojegozdrowia,stwarzaszansę
nauzyskanielepszejpracy(atymsamymza-
robków),
medyczna
Opieka
Środowisko
człowieka
Biologia
Stylżycia
Rycina2.1.PrzykładgraficznejilustracjikoncepcjipólzdrowiaM.Lalonde’a
Źródło:opracowaniewłasnewedług:Lalonde(1974).
44[[[