Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
AgnieszkaGromkowska-Melosik
wych71.flbezstronne”,aponadtozaprzeczeniemsystemurekomendacji
inominacji.
Powracającdomerytokratycznegocharakterugaokao,wartododać,że
wysiłkiogromnejliczbykandydatówstarającychsiędostaćdonajlepszych
(posiadającychograniczonąliczbęmiejsc)placówekedukacjiwyższejwChi-
nachwyrażonetamczęstopoprzezmetaforęflwrótsmoka”,nawiązującą
dolegendyopokornymkarpiu,któryprzeskakujeponadwrotamiistajesię
świętymsmokiem72.Odzwierciedlasiętutajpopularneprzekonanie,żekażdy
uczeń,niezależnieodpochodzeniaipozycjispołeczno-ekonomicznejswojej
rodziny,możeuzyskaćwysokistatusspołecznydziękiwłasnemuwysiłkowi,
którypozwolimuzostaćstudentem,anastępnieabsolwentemznakomite-
gouniwersytetu.Przyczymzaporażkęprzegraniwiniąsamychsiebie;
przekonani,żeprzegraliwwalce,wktórejkażdyuczestnikmarówneszanse.
Dodam,żeprzeprowadzoneprzezMuthannęAbdulghaniegoiSangaGuoy-
uanabadaniajakościowewśródstudentówstudiówlicencjackichwykazały,
istniejepowszechneprzekonanie,gaokaostanowisystemsprawiedliwy,
bowiemwszyscyzdajątakisamtest73.WChinachistnieje-zarównonapozio-
miepolitykioświatowej,jakiświadomościpublicznej-przekonanie,żewob-
liczusystemupunktowegoiliczbypunktówkażdyjestrówny.Krytycymówią
jednakwtymkontekście,mamytutajjedyniedoczynieniazflproceduralną
sprawiedliwością”74.PeidongYangzauważatutajogromnyparadoks;system
zistotyswojejelitarnyjestuważanyzaflrównościowy”imerytokratyczny75.
Nienależyjednakzapominać,żeówmerytokratycznyzistotyswojej
systemtworzyniewielkąliczbęzwycięzcówiogromnąliczbęprzegranych.
Wjednymzkomentarzyogaokaonapisano,każdegorokuwielemilionów
bardzodobrzeprzygotowanychiutalentowanychmłodychludzirywalizu-
jewnimoniewielkąliczbęmiejscnanajlepszychuniwersytetach.Miliony
musząwięcwsposóbnieuniknionyprzegrać.flPunktygaokao,niezależnie
odtegomerytokratycznegosposobuichpostrzegania,efektywniewyko-
rzystywanedouprawomocnionegopozbawianiawsposóbprzypadkowydu-
żejczęściosób(potencjalnieposiadającychznakomitąprzyszłość)dostępu
doznakomitejedukacjinapoziomiewyższym,mimozasługująoninanią
71Y.Liu,HigherEducation,op.cit.,s.91
72L.Liu,AndOverviewofDevelopmentofHigherEducationAccessinChina,flHigherEducati-
onStudies”,2012,vol.2,no.2,s.107.
73M.Abdulghani,S.Guoyuan,UndergraduateChinesestudents’perspectivesonGaokaoexami-
nation...,s.6.
74C.Liu,ChallengesoftheGaokaoSysteminChinaAccessandEquity,https://www.re-
searchgate.net/publication/318036068_Challenges_of_the_Gaokao_System_in_China_-_Ac-
cess_and_Equity,s.9.
75P.Yang,nEliteness”inChineseSchooling.Towardsanethnographicapproach,[w:]EliteEduca-
tionInternationalPerspectives,(red.)C.Maxwell,P.Aggleton,Abingdon2016,s.141.