Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zarządzanieobrotembezgotówkowymigotówkowym
15
(Sotomska-KrzysztofikiSzczepańska2006;Zaleskaiin.2007).Niezależnieod
roliregulatorówiinstytucjiwzmacniającychbezpieczeństwośrodkówpienięż-
nych(np.BankowyFunduszGwarancyjny),samidostawcyusługpłatniczych,
wtymbanki,pełniąważnąfunkcjęwbudowiezaufaniadosystemupłatnicze-
go.Ponadtowtransferześrodkówpieniężnychistotnajestcałainfrastruktu-
ratechnicznaorazpowiązaniapomiędzyuczestnikamisystemu(Senderowicz
2003).Zakłóceniawfunkcjonowaniusystemupłatniczegomogąspowodować
problemyzwiązanezpłynnościąuposzczególnychuczestnikówrozliczeńi,na
zasadziedomina,wywołaćzaburzeniawsystemiefinansowymjednegokraju,
anawetwskrajnieniesprzyjającychokolicznościachrozlaćsięnainne,dając
początekmiędzynarodowemukryzysowifinansowemu.Systemypłatniczeporów-
nujesiędosystemunaczyńpołączonych,wktórymzaburzeniazjednegorynku
mogąprzenosićsięzapośrednictweminstytucjifinansowychnainne(Harasim,
w:Harasimiin.2011:15).Problematykabezpieczeństwafinansowegokraju
ifunkcjonowaniasystemupłatniczegosązesobąnierozerwalniezwiązane
(Borcuch2009:120).Siećbezpieczeństwafinansowegotworzysiatkapowią-
zańinstytucjonalno-organizacyjnych,która,gdydziałaprawidłowo,pozwala
zapobiecwystąpieniuzaburzeńsystemurozliczeńipośrednictwafinansowego
(Solarz2005:90).
Architekturasystemupłatniczegowkażdymkrajumożebyćinna.Nakrajo-
wysystempłatniczynieskładasięjedenpowszechnyiuniwersalnymechanizm
dokonywaniapłatności,obsługującytransakcjekażdegorodzaju–zarównopłat-
nościhurtowe(wysokokwotowe),jakidetaliczne(niskokwotowe).Wwiększości
krajówdziaławięcejtakichmechanizmówwyodrębnionychwsposóbinstytu-
cjonalnyiprawny.Mechanizmytenazywanesąsystemamipłatności.Przez
pojęciesystemupłatnościrozumiesięzatemsystemrozliczającywokreślony
sposóbtransakcjedanegorodzaju,np.systemrozliczeńtransakcjidetalicznych
lubsystemrozliczeńtransakcjikartamipłatniczymi(NBP2003:5).Systempłat-
niczyskładasięczęstozwielusystemówpłatności(por.rys.1).Rozróżnienie
pomiędzypojęciemsystempłatniczyasystempłatnościjestsłuszniezalecane
przezpolskibankcentralny.Wjęzykuangielskimistniejejednosłowopayment
system,któremieściwsobieobawymienioneznaczenia,jednakwjęzykupol-
skimwartodokonywaćdystynkcji.
Systempłatnościodstronyprawnejzdefiniowanyjestwdwóchustawach–
ustawieousługachpłatniczychz19sierpnia2011r.(dalej:uup)orazwustawie
oostatecznościrozrachunkuwsystemachpłatnościisystemachrozrachunku
papierówwartościowychorazzasadachnadzorunadtymisystemamiz24sierp-
nia2001r.(dalej:uor).Wustawieousługachpłatniczych(art.2,pkt27)oznacza
onsystemtransferuśrodkówpieniężnychopartynaformalnychiznormalizo-
wanychregułachiwspólnychzasadachdotyczącychprzetwarzania,rozliczeń
lubrozrachunkutransakcjipłatniczych.Wustawieoostatecznościrozrachunku
