Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Rozdział1.Międzylingwistykąamedycyną
Możnapodsumować,żeumiejętnośćpowiązaniacechwymowyzprzyczy-
namiichpowstawaniajestwiedzągromadzoną,rozwijanąianalizowanąwlo-
gopediiistanowioryginalnąprzestrzeńrefleksjinaukowejipraktycznejwtej
dyscyplinie33.Maonacharakterintegrujący,cooznaczauwzględnianiedonie-
sieńzróżnychdyscyplinzajmującychsięmowąwnormieipatologii.
Sporządzonadiagnozaocharakterzeobjawowo-przyczynowymstajesię
dogodnymi-jaksądzę-wobecnejdobieoptymalnympunktemwyjściado
podjęciaterapiilogopedycznej34,rozumianejjakolikwidacjaobjawówzaburzeń
lubzmianaichintensywnościzuwzględnieniemtakżeniwelowaniaprzyczyn
stwierdzonychzaburzeńzzaangażowaniem-opróczlogopedycznych-także
medycznychprocedur.
Możejednakpojawićsięnastępującepytanie:czywszyscypotencjalnipa-
cjencipowinnimiećtakdokładniebadanąwymowę?Tak,jeślichcemywiedzieć,
czyichwymowajestnormatywna.Nie,jeślidokładnawiedzaoartykulacjida-
negopacjentaniejestnaobecnymetapiepostępowaniakoniecznazewzględu
nainnezaburzeniamowy,którepowodują,żecelemterapiiniejestpoprawność
wymawianiowa,alerozwójkompetencjijęzykowej,komunikacyjnejikulturo-
wej35,ausprawnianiewymowyniejestzadaniempierwszoplanowym.Takmoże
byćnp.wprzypadkudziecizautyzmem,alalią.Wartojednakinateosoby
spojrzećwpewnymmomencieprzezpryzmatjakościwymowyipochylićsię
nad-zdawałobysię-mniejważnymaspektemwypowiedziwobliczuzaburzeń
mowyodnoszącychsiędowszystkichkompetencji-językowej,komunikacyjnej
ikulturowej(zob.p.4.2.2).
Interpretacjazaburzeńrealizacjifonemów.Momentemzwrotnymwkon-
stytuowaniusięnowegologopedycznegoparadygmatuocenyartykulacjibyła-
jaksądzę-zjednejstronyniewystarczalność-zperspektywypotrzebzwiąza-
nychzterapią-słuchowejocenywymowyorazzdrugiejstronywyłaniającasię
refleksjanadtym,dlaczegopacjentniepotrafiuzyskaćdanejcechyfonetycznej,
np.wibracjiprzyrealizacjifonemulrl,atakże-comaztymzwiązek-poszuki-
wanieskutecznychmetodterapii.Zwróćmyuwagę,żezakażdącechąfonetycz-
ną,takąjakdziąsłowość,wibracja,ustność,dźwięczność,zwarto-wybuchowość
itp.,odnajdujemyokreślonyukład,pozycjeiruchynarządówmowy.Skorotak,
toefektywnośćterapiibędziezwiązanazlikwidacjąprzyczynzaburzeńrealizacji
fonemówlubobniżeniemichintensywnościorazzpracąnadwywoływaniem
głosekorazwprowadzaniemichdomowypotocznej.Implikujetokonieczność
33Np.logopeda,wykrywającbrakwibracjiprzyrealizacjifonemulrliwystępowaniezamiast
niejrealizacjigardłowej,poszukujeprzyczyntakiegostanu,musizatemznaćuwarunkowania
rozwojusystemufonemowo-fonetycznego.
34Diagnozaobjawowo-przyczynowamaczęstocharakterwstępnyidopełnianajestpodczas
kolejnychspotkańzpacjentem,istotnejestbowiemmożliwieszybkiepodjęcieterapiipomimo
niepełnejdiagnozy.
35Zob.definicjęmowy,proceduryterapiiwujęciuS.Grabiasa:Teoriazaburzeńmowy…
