Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Rozdział1.Międzylingwistykąamedycyną
wykorzystujewiedzęojęzyku,aletakże(amożeprzedewszystkim)wiedzę
współtworzy”39.Logopediakorzystazosiągnięćfonetyki,któradostarczadanych
onormatywnejrealizacjifonemów.Egzemplifikacjątejwiedzyjestnietylkoka-
talogfonemów,atakżeopisgłosekpodstawowychbędącychichrealizacjami.
Wiedzanatematwłaściwościgłoseknormatywnychopisanazapomocąnazw
cechfonetycznych-niezbędnakażdemulogopedzie-stajesięinspiracjądo
tworzeniaokreśleńcechwadliwych,odkrytychwtokubadanialogopedyczne-
go.Przykłademtakiejstrategiiopracowaniaróżnychbadaczy-B.Ostapiuk,
L.Konopskiej,D.Pluty-Wojciechowskiej,M.StecewiczczyB.Sambor40.Zkolei
badaniaA.Lorenczużyciemurządzeńdoocenywymowy-oczymjużbyła
mowa-wpisująsięwnajnowszynurtbadańfonetykiartykulacyjnejnaświecie.
Korzyścijednakobopólne,gdyżbadanialogopedycznepozwalająnado-
pełnieniewiedzyosystemiefonemowo-fonetycznymjęzykapolskiegowlingwi-
styce.Dostrzegamytowkomentarzachlogopedów,którzywskazująnatzw.nie-
pisanecechypolskiegosystemufonetycznego;cechyte(np.medialnetworzenie
kontaktunarządówprzytworzeniumiejscaartykulacji)wyraziścienukazująsię”
właśniepodczasbadaniazaburzeńwymowy41.Stosownymcytatemmogąbyć
tutajsłowajęzykoznawcyFerdynandaAntkowskiego,którypisał:
[…]ktozajmujesiębliżejzagadnieniamilingwistyki,tenwinienzkonieczności
zapoznaćsięzprzypadkamianormalnymimowyludzkiej,wktórychwposta-
cispotęgowanejznajdujemytezjawiska,jakiewsłabszymnasileniumożemy
niekiedyzaobserwowaćwmowieosobnikównormalnych.Obserwacjaprzy-
padkówpatologicznychmowymożewięcstanowićdlanasrodzajnaturalnych
eksperymentówprzeprowadzanychprzezsamąnaturę42.
Analizęuwzględniającązaproponowanąprzezautoraperspektywęzapre-
zentowałamwodniesieniudodyslokacji,czylizmianmiejscaartykulacji43.Ko-
39E.Łuczyński:Rozgryzająctajnikimowy…,s.8.
40Np.B.Ostapiuk:Dyslalia.Obadaniujakościwymowywlogopedii…;L.Konopska:Wady
wymowyuosóbzwadamizgryzu…;D.Pluta-Wojciechowska:Podstawypatofonetykimowy
rozszczepowej…;B.Sambor:Skazadykcyjnaczywadawymowy?…;M.Stecewicz,L.Halczy-
-Kowalik:Postępowanielogopedyczneuosóbpowycięciunowotworujamyustnej.W:Logopedia.
Standardypostępowanialogopedycznego.Podręcznikakademicki.Red.nauk.S.Grabias,J.Pa-
nasiuk,T.Woźniak.WydawnictwoUMCS,Lublin2015,s.687-725.
41Np.D.Pluta-Wojciechowska:Podstawyfonetykimowyrozszczepowej…;D.Pluta-
-Wojciechowska:Zaburzeniaczynnościprymarnychiartykulacji…;D.Pluta-Wojciechow-
ska:Zaburzeniamowyudziecizrozszczepempodniebienia.Badania-Teoria-Praktyka.Wyd.2
popr.iposzerz.WydawnictwoErgo-Sum,Bytom2008;D.Pluta-Wojciechowska:Dyslaliaob-
wodowa
42F.Antkowski:Patologiamowywprzypadkach„palatoschisis”.nBiuletynFonograficzny”,
nr2l1957,s.27.
43D.Pluta-Wojciechowska:Oniektórychpodobieństwachiróżnicachwlogopedycznych
badaniachnormyipatologii.W:Afazjaiautyzm.Zaburzeniamowyorazmyślenia.Red.M.Mły-