Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
II.Staroegipskiekorzenieninnego”Egiptu
zbłędnegorozumieniapismakursywnego.Wnaszymodczuciuprzeważają
jednaktłumaczeniafantazyjneisztuczne,wktórychbezwątpieniaodbija
sięcośzespekulacyjnegotokumyśleniakapłanówwświątyniachzcza-
sówrzymskich.Bardzopodobnewyjaśnieniacechująsymbolikęzwierzęcą
Physiologusa32,któretakmocnooddziałałynaśredniowieczeiodrodzenie;
spotykamytunaprzykładmotywwęża,któryodmładzasiępoprzezzrzu-
cenieskóry.
Wwynikutychpóźnychinterpretacjipoczątkowowyraźnagranicamię-
dzyznakiempismaisymbolemsięzatarła.Takmogłopowstaćnieporozu-
mienie,żewszystkiehieroglifynależynczytać”symbolicznie,przezcozro-
zumieniepismaegipskiegonajakiśczaszupełniesięzagubiłoirozwiązał
jedopieroChampollion.Tanieczytelnośćjednaktylkowzmogłajeszcze
bardziejprestiżhieroglifów,zakładanobowiem,żemusiałabyćwniewcie-
lonatajemnawiedza,którąprzypisywanoEgipcjanom.
PośródznakówrzeczywiściesymbolicznychznajdujesięUroboros(il.5)–
wążchwytającywłasnyogon(poegipskunazwanypoprostunogonwpasz-
czy”).Tensymbolniebyłwykorzystywanyjakoznakpisma,aleuzyskał
ogromniebogatenoweżycie.WażnymjegopoprzednikiemjestwążnOwielu
twarzach”,którywnajstarszejKsiędzeŚwiataPodziemnego–Amduat33owija
sięwokółciałabogaSłońce,chroniącgo;maonpięćgłów,któredotykają
ogona.nPrawdziwy”Uroborospojawiasięporazpierwszynajednejzpozła-
canychkaplicTutanchamona
34
,apóźniejprzedewszystkimwdokumentach
magicznych.Walchemiitenwążstajesięsmokiem,aznanywizerunek
wKodeksieMarcjańskim35zXIw.przywołujesięwciążjakoprzykład(il.6).
Bogatezastosowanietensymbolznalazłtakżewmagiigrecko-rzymskiej,
wgnozieiwhermetyce.
PrzejdźmydoproblemuinicjacjiwstarożytnymEgipcie,którawlicz-
nychnurtachezoterycznychjestprzyjmowanazgóryjakooczywistość.
TakzwanemisteriaozyriańskiezAbydoswciążsąinterpretowanejako
32Physiologus(Fizjolog)–wczesnochrześcijańskianonimowytekstgreckizawierający
kilkadziesiątrozdziałówpoświęconychzwierzętom,roślinomikamieniom,zichopisem
ialegorycznąinterpretacją;dziełotostałosiępierwowzoremśredniowiecznegogatunku
literackiego–bestiariusza.Istniejepolskietłumaczenie.
33Autorksiążkijestnajwiększymspecjalistąwzakresiebadaniaegipskichksiągzaświa-
towych,opublikowałbogatestudia:Hornung1963–1967,1975–1976,1979–1980,atakże
studiumogólne:Hornung1972.
34PotrójnaantropomorficznatrumnaTutanchamonabyłazłożonawkamiennymsar-
kofagu,atenbyłotoczonyczteremadrewnianymikaplicami,jednawdrugiej,ościanach
pokrytychpozłótkąibogatodekorowanychtekstamiireligijnymiscenamifiguralnymi.
KapliceteopisałfrancuskiegiptologAlexandrePiankoff(1897–1966),wybitnyspecjalista
wdziedziniereligiiegipskiej(Piankoff1955).
35CodexMarcianus–greckirękopiszawierającyczęściowyodpistraktatuArystotelesa
Oduszy,obecnieprzechowywanywBibliotecaMarcianawWenecji.Polskietłumaczenie
iopracowanie:Arystoteles,Oduszy,tłum.P
.Siwek,Warszawa1988.
