Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
siędedukcją.Wklasycznejmetodzieindukcyjnejobserwujemywiele
zjawiskidochodzimydostwierdzeńnaukowychprzezuogólnieniena-
szejwiedzy.ObserwacjaNpewnychzjawiskiichuogólnieniezawsze
jestzawodne,boN+1obserwacjamożepokazaćcośzupełnieinne-
go.Wbadaniachmetodąindukcyjnąrodzisiępytanie,copowinniśmy
obserwowaćiwjakisposóbobserwacjęprowadzić.Trudnowyobrazić
sobiebadacza,któryidziedolasulubnałąkęiopisujewszystko,co
widzi,próbująctojakośuogólnić.Byłobytoposzukiwanieigływstogu
siana.Każdybadaczmajakąśhipotezę,czegonależysięspodziewać
istarasięustalić,czyjesttak,jaksięspodziewał,czywprostprzeciw-
nie.MetodaproponowanaprzezPopperaniepoleganaodrzuceniu
powszechniestosowanychmetodbadawczych,leczjedynienaichpre-
cyzyjnymopisie,któryułatwiawykrycietego,couchodzączawiedzę
naukową,takąwiedząniejest.
Przystępującdobadań,powinniśmydysponowaćjakąśhipotezą
tłumaczącąpewnąklasęzjawiskiztejhipotezywyprowadzićwnio-
skidotyczącerzeczywistości.Przyprowadzeniubadańpowinniśmy
sprawdzać,czywnioskitezgodnezrzeczywistością,czylipróbować
obalićlubinnymisłowyfalsyfikowaćnasząhipotezę.Natymwłaśnie
polegaistotapropozycjiPoppera(1977):naukiempirycznetotakie,
którychstwierdzeniapodlegająfalsyfikacji.Oznaczato,żestwierdze-
nie,któregoobalenianiemożnasobiewyobrazić,nienależydonauk
empirycznych.Falsyfikacjajesttakzwanymkryteriumdemarkacyj-
nym,którepozwalanaoddzielenienaukempirycznychzjednejstrony,
amatematykiilogikiformalnejorazmetafizykizdrugiejstrony.Ma-
tematykailogikaniemogąnależećdonaukempirycznych,ponieważ
niemasposobunaobaleniestwierdzenia,żenapłaszczyźniesuma
kątówwtrójkąciewynosi180stopnilubżezestwierdzeniafałszywego
możewynikaćtakstwierdzenieprawdziwe,jakifałszywe.Dziedziny
tetopewnestrukturyteoretyczne,któreułatwiająuprawianienauk
empirycznych,alesameczęściąnaukempirycznychniesą.Alenietyl-
kowiedzanaukempirycznychjestwartapoznaniairozpowszechnia-
nia.Różnegorodzajuzasadymoralne,przekonaniaiwiedzareligijna,
wiedzaprawnicza,filozofiaidużaczęśćhumanistykinienależądo
dziedzinynaukempirycznych,ponieważichstwierdzenianiepodlega-
falsyfikacji,amimotocenimyje.
Rozważamytukwestiedemarkacji,czyliodgraniczenianaukem-
pirycznychodpozostałejwiedzynawstępiekursuekologiiewolucyjnej,
16