Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ekonomiakosztówtransakcyjnychwretrospekcji
21
zokreślonymisposobamiorganizacjitransakcji.Williamsonznaczącoroz-
budowujeexplanansndziedzinyzarządzania”iuzależniakosztyprowadze-
niatransakcjiodichtrzechpodstawowychatrybutów-wielkościinwestycji
waktywaspecyficznekoniecznedozawarciairealizacjikontraktu,często-
tliwościtransakcjiorazzwiązanejzichprowadzeniemniepewności10.Wil-
liamsonwzbogacaekonomiękosztówtransakcyjnych,którejtonazwyjest
notabenetwórcą,ozałożeniabehawioralnecharakterystycznedlarozwijanej
wlatach60.nauniwersytecieCarnegieMellon,m.in.przezHerbertaSimo-
naiJamesaMarcha,teoriiorganizacji11.AutorTheEconomicInstitutionsof
Capitalism(1985[1998])czynikoncepcjęograniczonejracjonalności(boun-
dedrationality)gospodarującychpodmiotówjednymzfundamentówswo-
jejteorii.Wpracachzprzełomulat80.i90.XXwiekurozszerzandziedzi-
nęzarządzania”oanalizęwpływuśrodowiskainstytucjonalnegonakoszty
funkcjonowaniadanychstrukturorganizacyjnych,czympośrednionawiązuje
doekonomiiinstytucjiDouglassaNortha12.Okazujesię,żeprzyustalonych
cechachtransakcjimodyfikacjeśrodowiskainstytucjonalnegomogąwistot-
nysposóbwpłynąćnakosztykontraktowania.RolaWilliamsonawrozwoju
EKTjesttakznacząca,iżRonaldCoasewTheNatureoftheFirm:Influen-
ce(1993,s.98)stwierdza,iżnekonomiakosztówtransakcyjnychjestjego
dziełem”,nacoWilliamsonzrewanżowałsię,twierdząc,iżontylkoodpo-
wiedziałnapostulatyteoretyczneCoase’azTheNature:nEkonomiakosztów
transakcyjnychjestzamierzonąodpowiedziąnaimperatywCoase’a,abypro-
wadzićstudianadświatempozytywnychkosztówtransakcyjnych”(William-
son1993,s.101).
10Zakładamy,iżteorienaukowewiążąrelacjąprzyczynowo-skutkowąexplanandum
(zbiórzdańopisującychto,copotrzebujewyjaśnienia)zexplanans(zbioremzdań,które
wyjaśniająopisanywexplanandumzbiórwydarzeń)(zob.Mäki1992,1993,2004).
11Terminu‘ekonomiakosztówtransakcyjnych’Williamsonużywaporazpierwszy
wtytuleartykułuz1979roku(zob.podrozdział5.1,gdziewskazanonapowody,dlaktó-
rychnazwatawtwórczościWilliamsonapojawiłasiętakpóźno).
12Środowiskoinstytucjonalne(institutionalenvironment)tozbiórregułgrynakłada-
jącychwarunkiograniczającenazachowaniaobecnychnarynkujednostek(zob.podroz-
dział5.2).