Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13.RACHUNKIDOCHODUNARODOWEGOIBILANSPŁATNICZY
Rachunekbieżącyjestważnytakżedlatego,żemierzywielkośćikierunkimiędzy-
narodowejdziałalnościpożyczkowej.Kiedykrajimportujewięcejniżeksportuje,czyli
więcejkupujezagranicą,niżsprzedajezagranicę,tomusiwjakiśsposóbsfinansowaćde-
ficytnarachunkubieżącym.Jakpłacizadodatkowyimport,kiedyjużwydato,cozarobi
naeksporcie?Ponieważkrajjakocałośćmożeimportowaćwięcej,niżeksportujetylko
wtedy,kiedymożepożyczyćróżnicęzagranicą,krajzdeficytemnarachunkubieżącym
musizwiększaćswójdługzagranicąowielkośćdeficytu.Odzwierciedlatobieżącąsytuację
StanówZjednoczonych,któremająogromnydeficytnarachunkubieżącym(iw2015r.
pożyczyłyzagranicąsumęrównąok.3%swojegoPNB)4.
Podobniekrajznadwyżkąnarachunkubieżącymzarabiawięcejnaeksporcie,niż
wydajenaimport.Krajtakifinansujedeficytnarachunkubieżącymswoichpartnerów
handlowych,udzielającimpożyczek.Zagranicznezasobynettokrajuznadwyżkąrosną,
ponieważtonierezydencipłacązaczęśćimportu,jakaniezostałapokrytaprzezwielkość
eksportu.Robiąto,emitującIOU*,któreitakbędąmusiałyzostaćspłacone.Powyższe
rozumowaniepokazuje,żesaldorachunkubieżącegojestrównezmianiewzagranicz-
nychaktywachnetto5.
Zdefiniowaliśmyrachunekbieżącyjakoróżnicęmiędzyeksportemaimportem.
Równanie(13.1)mówitakże,żesaldorachunkubieżącegojestrówneróżnicymiędzy
dochodemnarodowymawydatkamikrajowychrezydentów,C+I+G:
Y-(C+I+G)=CA.
Tylkozapożyczającsięzagranicą,krajmożeutrzymywaćdeficytnarachunku
bieżącymizużywaćwięcejprodukcji,niżwrzeczywistościwytwarza.Jeślizużywajej
mniej,niżprodukuje,manadwyżkęnarachunkubieżącymipożyczatęnadwyżkęza
granicę6.Międzynarodowadziałalnośćpożyczkowazostałaokreślonawrozdziale6
jakohandelmiędzyokresowy.Możemyzatemstwierdzić,żekrajzdeficytemnara-
chunkubieżącymimportujebieżącąkonsumpcję,aeksportujeprzyszłąkonsumpcję.
Krajznadwyżkąnarachunkubieżącymeksportujekonsumpcjębieżącą,aimpor-
tujeprzyszłą.
4Alternatywnie–krajmożefinansowaćdeficytrachunkubieżącego,zużywającwcześniejzakumulowane
zasobywceluzapłatyzaimport.Krajzmniejszałbyswojezagranicznezasobynetowtakisamsposób,wjaki
zwiększaswójdługzagranicznynetto.
Naszadyskusjanieuwzględniafaktu,żekrajmożeotrzymywaćdarywpostacizagranicznychaktywów(lub
samprzekazujetakiedary),takjaknp.wtedy,kiedyjedenkrajgodzisięumorzyćdługdrugiegokraju.Jak
pokażemyponiżej,takitransferaktywów(wprzeciwieństwiedotransferubieżącegodochodu)niejestczęścią
rachunkubieżącego,aleitakwpływanazagranicznezasobynetto.Sąonezapisywanenarachunkukapitałowym
bilansupłatniczego.
*IOU:Ioweyou,tj.jestemwinien–ogólneoznaczeniepapierówdłużnych(przyp.tłum.).
5Niestety,takżetostwierdzenieniejestwpełnipoprawne,ponieważistniejączynnikiwpływającenaza-
graniczneaktywanetto,któreniesąuwzględnianewrachunkudochoduiproduktunarodowego.Będziemy
abstrahowaćodtegofaktuażdoanalizystudiumprzypadku,którakończyniniejszyrozdział.
6SumaC+I+Gnazywanajestczęstowliteraturzemakroekonomicznejabsorpcjąkrajową.Używająctej
terminologii,możemyopisaćnadwyżkęrachunkubieżącegojakoróżnicęmiędzydochodemaabsorpcją,Y–A.
29
