Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Nowypragmatyzm,czyliekonomiaipolitykadlaprzyszłości
33
Potrzebnanamjestnaprzyszłośćekonomiaumiaru,anieekscesów,niedoborów,
nierównowagikryzysów.Oczywiściewszystkietezjawiskajeszczenierazludzkości
igospodarkomnarodowymsięprzydarzą,alemajątobyćwyjątki,aniestanperma-
nentny.Regułąmabyćumiarkowanieidostosowywaniesiędorealnychmożliwości
wzrostugospodarczego.Regułąmająbyćumiarkowaneróżnicewdochodach,anie
skrajnościwycieńczającewielkierzeszeludziiprowadzącedokolejnychrewolucji.
Regułąmabyćumiarwmarketingowychszaleństwachkreującychpotrzebyzupełnie
oderwaneodrealiówefektywnegopopytu.Wreszcieregułąmabyćumiarwprzera-
bianiukolejnychkawałkówmatkiZieminatowary,którebędąopłacalniesprzedane
przezichproducentów,chociażichposiadanieispożywanieniewpływajużnasatys-
fakcjękonsumentów.
Brakujeniektórychsurowcówidochodówbudżetowych,zatownadmiarzemamy
śmieciiwszelkiegozadłużenia–poczynającodgospodarstwdomowych,poprzezfir-
my,pocałepaństwa.Brakujetechnologiiwytwarzaniaczystejiodnawialnejenergii,
podczasgdywnadmiarzerozwijająsiętechnologieprodukcjibronimasowejzagłady.
Niebrakujebankówznadpłynnością,gotowychdoudzielaniakredytównaiwnymkon-
sumentom,aniestarczakredytówdlamałychprzedsiębiorstw,boichmonitorowanie
jestbardziejpracochłonne.Wwielukrajachiregionachewidentnyjestnadmiarludzi,
którychniesposóbwyżywić,gdzieindziejzaśtrwawyludnianieterenówdoniedawna
dobrzeprosperujących.Wniektórychgospodarkachnafalispekulacyjnegobalonuna
rynkunieruchomościwnadmiarzenabudowanodomówimieszkań,któreterazmar-
niejąpuste,boniemaichkomusprzedać,azarazemniebrakujetamludzi,którzynie
majągdziemieszkaćikoczująwnamiotach.Wjednychbranżachniestarczarąkdo
pracy,wdrugichjestichnadmiar.Wjednychmiejscachmarnująsięnadwyżkiżywności,
gdzieindziejbrakujejejdozaspokojeniaelementarnychpotrzeb.Ilużznascodziennie
wyrzucawięcejjedzenia,niżinniwsumiespożywają.Wniektórychszpitalachlekarze
nudząsięzzałożonymirękami,bobrakujeimpacjentów,którychstaćnaleczenie,win-
nychsięumiera,ponieważzbytmałypersonelnienadążazratowaniemludzkiegożycia.
Ogólniebiorąc,wkrajachrozwiniętychnarynkuwystępujenadmiarpodażyto-
warówkonsumpcyjnych,awtymsamymczasieniedobórefektywnejsiłynabywczej
ludności.Wskażonychkonsumeryzmemspołeczeństwachbezspornyjestprzerostpo-
trzeb,podczasgdyjednocześnieewidentnyjestniedobórekonomicznychmożliwości
ichzaspokajania.Podczasgdyprzytłaczającejwiększościznaswciążbrakujepienię-
dzy,abymócsobiekupićto,conamjestnaprawdępotrzebne,wieluprzedsiębiorców
gnębinadmiarmocywytwórczych,którychniemogąopłacalnieeksploatować,bonie
mająkomusprzedaćmożliwychdowyprodukowaniatowarów.Ktośzłośliwymógłby
powiedzieć:wszystkiegonieustanniejestalbozadużo,albozamało,zależnieodtego,
zktórejstronypatrzeć.Innymisłowy,prawiewszystkiegoprawiecałyczasjestzarów-
nozadużo,jakizamało.Ekonomistówniewyłączając.
Największydeficytwewspółczesnejgospodarcedoskwieratam,gdzietrzebaza-
chowaćumiar.Powszechniebrakujeumiaru.Wprzyszłościnatomiastpowinnogo
