Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Nowypragmatyzm,czyliekonomiaipolitykadlaprzyszłości
31
Szacujesię,żegdybyproporcjedochodówwStanachZjednoczonychkształtowały
siępodobniejakwpaństwachskandynawskich(couważamzaprzyszłośćniemożliwą,
zewzględunaamerykańskiewartości4),poczuciewzajemnegozaufaniamiędzyludź-
mi(dodatkowonadwerężonewtrakciekryzysuiostatniejkampaniiwyborczej)mo-
głobywzrosnąćażo75%,aprzypadkizaburzeńpsychicznychiotyłościspaśćodwie
trzecie.Liczbanastolatekrodzącychdziecizmalałabyopołowę,aliczbawięźniów
otrzyczwarte.Ludziewsumieżylibynietylkodłużej,aleiszczęśliwej,boiczasich
pracymógłbyzostaćskróconynawetojednąszóstą,czyliwsumieodwamiesiące
wroku[Wilkinson,Picket,2011].Nawetjeśliszacunkitesąprzesadzonecodokon-
kretnychwskaźników–anapewnosą–toichwymowapozostajeoczywista.
StanyZjednoczoneniesąpępkiemświataijużnigdyniebędąmiałyażtakiej
zdolnościdonarzucaniainnymswoichwartości–przedewszystkimwtrosceowłasne
interesy–jakbyłotomożliwebezpośredniopozakończeniuzimnejwojny,aledoko-
nującesiętamzmianymająznaczenienietylkodlaAmerykanów,lecztakżedlain-
nychmiejscnaświecie,gdziepełnoludziwciążjestwtenkrajzapatrzonych.Jakby
niebyło,zdecydowanawiększośćopiniotwórczychksiążekzekonomiiiinnychnauk
społecznychukazujesięwjęzykuangielskimwłaśniewStanachZjednoczonych.
Wtymkontekściemożetoidobrze,żeilościowaekspansjawpostacitradycyjnie
rozumianegowzrostugospodarczegosłabniepoprzekroczeniuproguPKBwwyso-
kościokoło20tys.USDnagłowę.Nawetjeśliokażesię,żewwarunkachobecnej
rewolucjinaukowo-technicznejdynamikawygasanawyższymilościowympoziomie–
powiedzmy30tys.USDwobecnychcenach–trzebabędziesięztegocieszyć,
bowiększebędąszansenaprzetrwanienaturalnegośrodowiskaiwięcejczasuna
dalszypostęptechnologiczny,zmniejszającynadmiernezużycienieodnawialnych
zasobów.Możewięcwartosięradować,boprzywolniejszymwzrościeilościowym
ekonomiściipolitycywiększąuwagęzwrócąnainneaspektywspółdecydująceojako-
ściżyciaisatysfakcjistądpłynącej?
Zaproponowałemodmiennymiernikpostępugospodarczego,określającgojako
zintegrowanywskaźnikpomyślności(ZIP)5–jakkodadresowypokazujący,wktórą
stronęzmierzać,abyniepobłądzić.JedynieczęściowojestonzależnyodPKB,ponie-
ważowartościtegokompozytowegowskaźnikadecydująteżinneczynniki.Szczegó-
łowonazagregowanąwartośćZIPskładasię:
1)poziomproduktukrajowegobrutto–40%;
2)
subiektywnesamopoczuciezwiązanezogólnymstopniemzadowoleniazżycia,
wtymzzadowoleniazpoziomuusługspołecznych,orazocenamicododal-
szychjegoperspektyw–20%;
3)ocenastanuśrodowiskanaturalnego–20%;
4)wycenaczasuwolnegoiwypełniającychgowartościkulturowych–20%.
4
WpracyDokądzmierzaświat…[Kołodko,2013]posługujęsiękategoriamiprzyszłościmożliwej
iniemożliwej.
5Szerzejzob.:Kołodko,2008.Zob.też:Truth,Errors,andLies…,2011,s.270in.
