Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
Pierwszymekonomicznymprogramembadawczymdotyczącymrodzinybyła
nnowaekonomiadomu”zaproponowanaprzezG.S.Beckera.Stwierdziłon,żepo
pierwszerodzinajestnajważniejsządlaczłowiekaorganizacjąjegożycia,stądeko-
nomianiemożepozostawićjejpozakręgiemswoichzainteresowań,apodrugie,że
dorodzinymożnazastosowaćpodejścieekonomiczne.Uznał,żezapomocąpo-
dejściaekonomicznegomożnadokonywaćanalizywszelkiejaktywnościludzkiej
mającejcharakterwymiany,wktórejdochodzidoalokacjiograniczonychśrodków
dlaosiągnięciakonkurującychzesobącelów.Wswojejfunkcjigospodarstwa
domowegozaproponował,bywyjaśnieniezachowańiwyborówludzkichwrodzi-
nietraktowaćwsposóbzintegrowany,acozatymidzie,założył,żewgospo-
darstwiedomowym(rodzinie)mamydoczynieniazintegracjąprodukcjiikon-
sumpcji.
Tenpionierskizabieg,choćheurystyczniepłodny,niezostałjednakwyko-
rzystanywwystarczającysposóbdozrozumieniarodziny,aszczególniejejtrans-
formacji.Wynikatoztego,żeG.S.Beckertraktujerodzinęwsposóbstatyczny,
przyczynywyborówredukujedoczynnikówekonomicznych,pomijawpływwar-
tości(uznając,żesąstałe)oraznieuwzględniawpływuinstytucji(norm,reguł)na
wielkośćorazstrukturęprodukcjiikonsumpcjirodziny.Zewzględunapominięcie
normiwartościwwyborachrodzinywyjaśniawgruncierzeczywyboryjednostki
–homoeconomicusa–wrodzinie,aniewyboryrodziny.Dodatkowointegracja
produkcjiikonsumpcjipokazananafunkcjiprodukcjigospodarstwadomowego
niewyjaśniaintegracjiwyborówwrodzinie,aleraczejpochodzenieużyteczności
dóbr.
Beckerowskiprogrambadawczynnowejekonomiidomu”czyteżnrodziny
maksymalizującej”stanowijednakoryginalnywkładnaukekonomicznychwba-
daniarodziny.Niemalodsamegopoczątkupracnadtymprogramemmiałon
zagorzałychzwolennikówiprzeciwników.Wartopodkreślić,żeG.S.Beckerjest
pozaklasykamiekonomiijednymznajczęściejcytowanychekonomistóworazże
wieleopiniinatematpodejściaekonomicznegodorodzinymawręczemocjonalny,
aczęstonhisteryczny”charakter.Generalnymzarzutemwobectegopodejściado
rodzinyjestnimperializmintelektualny”wbadaniachnaukowych.Zkoleizwolen-
nicytraktująG.S.Beckerajakobadacza,którypopierwszejestodważnyiorygi-
nalnymetodologicznie,stawiaciekawehipotezyorazweryfikujejezużyciem
narzędziekonomii.Podrugiejestekonomistą,którynpodjąłsiębadaniapraw-
dziwychmotywówludzkichzachowańipokazywania,dlaczegoludzierobiąto,co
robią”
tekstów,jaktoniestetyczęstobywawnaukachspołecznych.
Możliwościzrozumieniarodzinynagruncieekonomiiprzyniósłrozwójeko-
nomiiinstytucjonalnej.ChoćzdaniemM.Blauganekonomiainstytucjonalnanie
spełniłaswoichobietnic,żedostarczydobrejalternatywydlaekonomiineokla-
2S.D.Levitt,S.J.Dubner,Freakonomia.Światodpodszewki,OnePress,Gliwice2006,s.15.
