Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
454
BogusławFiedor
gląd,żeekonomianiejestwcaleaniHprzed”,aniHpo”kryzysie,leczwtrakcie
normalnegoprocesurozwoju.Byćmożekryzysjestimmanentnącechąprocesu
rozwojuekonomiijakonauki,gdyżzawszedopewnegostopniajestonaHspóź-
niona”,jeślichodziostanrozpoznaniawteoriiiadresowaniewpolitycegospo-
darczejważnychprocesówitrendówekonomicznych,technologicznych,cywili-
zacyjnychikulturowych.Jakietoprocesyitrendy,piszęotymwkońcowejczęści
artykułu.
Wreszcie,rozległośćobszarubadawczego,nawetwąskopojmowanejekono-
mii(teoriiekonomii),uzasadniapogląd,żenależyzawszezdefiniowaćtęczęść
owegoobszaru,któregoewentualnezjawiskakryzysowedotycząlubmogądoty-
czyć.Naprzykładwydajesię,żemożnamówićokryzysieczypewnymHzastoju”
wobrębieHgłównonurtowej”(neoklasycznej)teoriiwzrostugospodarczegowla-
tach70.i80.,kryzysierozumianympopierwszejakoniezdolnośćdoobjaśnienia
nierównomierności(międzykrajami)dynamikipostęputechnicznegoorazwzro-
stuijegoźródeł,atakże–powtóre–ekonomicznegoopisuznaczeniategopo-
stępu,naukiiedukacjiwewspółczesnymwzroście.Zkoleizapoczątkowanypod
koniecdekadylat80.ipóźniejszydynamicznyrozwójteoriiwzrostuendogenicz-
negomożebyćzinterpretowanyjakowmiaręudanareakcjanaoweniedostatki,
czyteżkryzysstandardowejteoriiwzrostu,awięcneoklasycznejteoriiwzrostu
zrównoważonego1.Ponadtoniemożnawsposóbuproszczonyimechanicystyczny
wnioskowaćwtensposób,żeokreślonezjawiskakryzysowewgospodarce,doty-
czącezarównosferyrealnej,jakiregulacyjnej,świadcząosłabościczywręczkry-
zysie–wsensiepoznawczymczyutylitarnym(aplikacyjnym)–pewnegoobszaru
wobrębienaukiekonomii.Posłużęsięprzykłademdotyczącymwspółczesnego
kryzysufinansówpublicznychwwielukrajachwysokorozwiniętych.Wyciąganie
natejpodstawiewniosku,żemiałobytoświadczyćoogólnejsłabości(kryzysie)
współczesnejmakroekonomiiwzakresiedotyczącympodstawowychpolitykma-
kroekonomicznych–politykifiskalnejipolitykimonetarnej–toprzedewszyst-
kimpoznawaniefundamentalnegofaktu,żegłębokanierównowagafinansów
publicznychjestwznacznymstopniupowodowanaczynnikamizwiązanyminie
tylkoześredniookresowymcyklemgospodarczym,lecztakżezcyklempolitycz-
nym,awięcobawamipolitykówdozacieśnianiapolitykifiskalnejzewzględuna
potencjalnąutratęczęściwyborców2.Innymprzykłademilustrującymbrakzasad-
ności,anawetabsurdalność,prostegoibezpośredniegołączeniaokreślonych
zjawiskkryzysowych,czy–wszerszymujęciu–negatywnych–wrozwojugospo-
darczymzkryzysemekonomiijakonaukimogłobybyćHobwinianie”jej,akon-
kretnieekonomiiśrodowiska(czyekonomiiekologicznej),zawspółczesnykryzys
1Naczympolegaswoistawartośćdodanateoriiwzrostuendogenicznegozpunktuwidzenia
objaśnieniaistotyiźródełwspółczesnegowzrostupor.znakomitytekstZ.B.LiberdyiE.Maja
[2009,s.92–120].
2Por.natentematciekawestudiumMoździerza[2009].Wskazanypowyżejmechanizm
politycznegouwarunkowaniawyborówdokonywanychwramachpolitykimakroekonomicznej
czyregulacjipublicznejjestodlatopisywanyianalizowanywramachnowejekonomiipolitycz-
nej(czyteoriiwyborupublicznego).Por.m.in.Wilkin[2005,s.9–29].
