Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kryzysgospodarczyakryzysekonomiijakonauki
455
ekologiczny,awięcdegradację,anawetbezpowrotnąutratęwielujegozasobów
zarównonieodnawialnych,jaki(teoretycznieprzynajmniej)odnawialnych.
II.Czymjest„normalny”rozwójekonomiijakonauki?
Wracającdotezy,iżekonomianiejestwcaleaniHprzed”,aniHpo”kryzysie,lecz
wtrakcienormalnegoprocesurozwoju,należypostawićważnewtymkontekście
pytanie:cotojestnormalnyrozwójekonomiijakonauki?Trudnowkrótkimar-
tykuledaćodpowiedźnatakważnepytanie.Odpowiedzimożebyćzresztąwiele
izależąone–ogólnierzeczbiorąc–odakceptowanejfilozofiirozwojuekonomi
jakonauki,odrozróżnianychczynnikówtegorozwoju,kryteriówocenypostępu
naukiitp.3.Abstrahującjednaktutajododpowiedzinapowyższepytaniewtym
szerokimkontekście,stawiamtezę,żerozwójtentowznacznymzakresieswoista
wędrówkaidei.Jakiesąjejogólneźródła?NawiązującdowypowiedziE.R.Wein-
trauba,jednegoznajwybitniejszychwspółczesnychhistorykówimetodologów
ekonomii,możnatoująćwtensposób,żeinspiracjądlanaukowejwiedzyekono-
micznej,ściślejzaśdlanowychideiekonomicznych,jestpopierwszeobserwacja
realnegoświata;tejinspiracjiprzypisujeWeintraubznaczeniezupełnieniewiel-
kie.PodrugieideetoproduktyikonstrukcjepowstającewHświecieekonomi-
stów”(wedługWeintraubadominująceźródłoinspiracji),awięcwspólnotach
uniwersyteckichibadawczych[Weintraub1991,s.4–9].Jaksięwydaje,ujęcie
rozwojuekonomiijakowędrówkiideiwszczególnościdotyczymakroekonomii
ipolitykiekonomicznej,wtymzwłaszczamakroekonomicznej.Trwawniejod-
wieczny,sięgającyXVIII,nawetkońcaXVIIw.,spórmiędzyetatyzmemilibera-
lizmem.Wówczas,uzaraniaokresuwyodrębnieniasięekonomiijakonauki,był
todyskursteoretycznyipolityczno-ideologicznymiędzymerkantylizmemaro-
dzącąsiędopieroekonomiąklasyczną.Przypominamto,dlategożewielelatpóź-
niejJohnaMaynardaKeynesa,głównegotwórcępodstawteoretycznychwspół-
czesnegointerwencjonizmu,nazywanoczęstoneomerkantylistą,azwolennicyli-
beralizmugospodarczegowciążchętnieodwołująsiędopoglądówAdamaSmitha
icałejmyśliklasycznej.
Spektakularneożywienieomawianegodyskursuobserwujemyobecnie,przede
wszystkimwodniesieniudopublicznejregulacjiszerokorozumianegosektora
finansowego.Spórtendotyczywistociezwyklezakresuregulacjistricterynkowej
iskaliinterwencjonizmupaństwawgospodarkę,aniepytaniaHalbojedno,albo
drugie”.Wartoprzypomniećwtymmiejscu,żekiedynaprzełomielat80.i90.
rozpoczęłysięwEuropieiStanachZjednoczonychprocesyderegulacjiiliberali-
zacjisektoraużytecznościpublicznej–energetyka,sektorysiecioweiinnesekto-
ryinfrastrukturalne–toproblemrównieżpolegałwznacznymstopniuniena
absolutnymwycofywaniusiępaństwa(czyadministracjisamorządowej)ztych
3Por.Brzeziński[2004,s.6–29];Brzeziński,Kostro[2006,s.745–770].
