Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Ekonomista”2019,nr5
http://www.ekonomista.info.pl
520
KarolinaGoraus-Tańska,MartaTowalewska
goprzeznichwykształcenia.Wśródosóbposiadającychwykształceniepodstawo-
welubśrednieróżnicepłacwynikająceztypuzawieranejumowysąwedługba-
dańniższeniżwprzypadkuosóbposiadającychwykształceniewyższe(Elia2010,
PerguiniiPompei2017,daSilvaiTurrini2015).Wynikatowdużejmierzeze
specyfikipracpodejmowanychwformieumówterminowych.Tegotypuumowy
częściejdotycząpracfizycznych,doktórychniesąwymaganespecyficznekom-
petencjeaniwyższewykształcenie,astawkiwynagrodzenianiesązróżnicowane.
Rzadziejzawieranesąnp.dlastanowiskmenadżerskich,gdziewystępowaćmogą
dużedysproporcjepłac,aleiwymaganiacodopoziomuwiedzyiwykształcenia
kandydatówdopracysąznaczniewyższe.
Kolejnąkwestiąuwzględnianąwanalizachwynagrodzeńwniestandardowych
formachzatrudnieniajestzależnośćlukipłacowejodwysokościwynagrodzenia.
S.ComiiM.Grasseni(2012)wykazały,żewwybranychkrajachEuropydlanaj-
niższychdecyliwynagrodzeńlukapłacowawwiększymstopniujestefektemtypu
zawieranejumowyniżwiedzyidoświadczeniapracowników,awprzypadkunaj-
wyższychdecyliwynagrodzeńdecydującąrolęodgrywająwłaśnieróżnicewkom-
petencjachpracowników.WprzypadkuPortugalii,AustriiorazIrlandiiwyniki
dekompozycjilukipłacowejwskazywały,żedlanajniższegodecylapłacosoby
zatrudnionenaczasokreślonyposiadająkompetencjewyższeniżpracownicyza-
trudnieninastałe,jednakżewzwiązkuzformązawieranejumowyostatecznie
otrzymująniższewynagrodzenie.WPolsceniewyjaśnionączęśćlukipłacowej
oszacowanonaok.55%różnicypłacwprzypadkunajniższegodecylawynagro-
dzeńi56%dlanajwyższegodecyla.Dlapozostałychprzedziałówwynagrodzeń
niewyjaśnionaczęśćlukipłacowejwyniosładook.79%różnicypłac.C.Perguini
iF
.Pompei(2017)wykazalirównież,iżwkrajachEuropyŚrodkowo-Wschodniej,
przeciętniebiorąc,największaskorygowanalukapłacowawzarobkachpracow-
nikówzatrudnionychnaczasokreślony(wujęciuwzględnymorazpowyłączeniu
efekturóżnicwcharakterystykach)występujewprzypadkuosóbnajniżejwyna-
gradzanych.Wynikiprzedstawionychbadańniepozwalająjednaknazdefiniowa-
nieregułyzależnościpomiędzylukąpłacowąiwysokościąwynagrodzenia.
Wśródczynnikówistotniewpływającychnapoziomlukipłacowejwystępują-
cejwniestandardowychformachzatrudnieniawyróżnianyjestrównieżpoziom
prawnejochronypracyisiłazwiązkówzawodowychwdanymkraju.Zjawiskoto
dotyczyzwłaszczakrajówEuropyŚrodkowo-Wschodniej(daSilvaiTurrini2015).
Zgodniezmodelem„swoi–obcy”(insider–outsider)pracownicyzatrudnienina
czasnieokreślony,wtymprzedstawicielezwiązkówzawodowych,stanowiąwe-
wnętrznegrupyinteresu(„swoi”).Ichprzewagawnegocjacjachwarunkówzatrud-
nienianegatywnieoddziałujenapoziompłacnowychpracowników,zwłaszczaza-
trudnianychtylkonaokreślonyczas(„obcy”).Takasytuacjamożestwarzaćbariery
wejścianarynekpracydlaosóbmłodych,awkonsekwencjipogłębiaćdualizm
rynkupracyilukępłacową(BaranowskaiGebel2010,PerguiniiPompei2017).
Wwiększościpracnatentemat,wtymdotyczącychPolski,wynikipotwierdza-
jąhipotezę,żeosobyzatrudnionenaczasokreślonyotrzymująwynagrodzenie
przeciętnieniższeniżosobyzatrudnionenastałe,nawetjeśliobiegrupymają
