Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Ekonomista”2019,nr6
http://www.ekonomista.info.pl
Równowagainstytucjonalna–fundamentrównowagigospodarczej
661
izmiennej)wzmiennymotoczeniu0Ważnymskładnikiemhomeostazysąsprzężenia
zwrotne(feedback)–zarównopozytywne,jakinegatywne0Tepierwszepolegająna
takichreakcjachnabodźce,wwynikuktórychpoprawiasię(powiększa)efektdzia-
łań,awięcnastępujerozwój0Sprzężeniezwrotnemożeprowadzićteżdokurczenia
sięorganizmuipogorszeniajegostanu0Naprzykładniedostatekżywnościbądźjej
nieodpowiedniskładwpływająnegatywnienaorganizmczłowieka,jegozdolnośćdo
pracyizdolnościadaptacyjne0Homeostazaniepowinnabyćwięcutożsamianatyl-
kozrównowagą,bowiemwystępujerównieżzjawiskonierównowagihomeostatycz-
nej(homeostaticdisequilibrium)0Kategoriarównowagijestużywanabardzoczęsto
wsferzeekologii0Jednązpopularnychkoncepcjiwtejdziedziniejestzjawiskookre-
ślanejakoclimax,cooznaczastanrównowagiklimatyczno-biologicznejnadanym
obszarze0WrozważaniachnadhistorycznymikorzeniamiideihomeostazyAleksan-
derDawidowiczdostrzegał,żepostępwbadaniachnadmechanizmamiprocesów
homeostazyprzyniosłacybernetyka,copozwoliłonajejujęciewkategoriachste-
rowania,regulacjiorazukładówsamoorganizującychsię0HZastosowaniematema-
tycznejteoriiinformacjiumożliwiłoujęcieorganizmujakohomeostatu,tj0układu
dążącegoautomatyczniedostanurównowagi”(Dawidowicz1970,s032)0
Naprzydatnośćosiągnięćbiologiiwrozwojunaukekonomicznychwskazywało
wieluekonomistów0DośćznanewtymzakresiejeststanowiskoAlfredaMarshal-
la,prekursoraekonomiineoklasycznej,którywswoimpodstawowymdzielePrin-
ciplesofEconomicsstwierdził:HMekkąekonomiijestraczejekonomicznabiologia
niżekonomicznamechanika”(Marshall1948,s0XIV)0
To,nacotrzebazwrócićuwagę,tozjawiskowielościiróżnorodnościbiologicz-
nychmechanizmówzabezpieczaniarównowagiżyciaróżnychorganizmów,wtym
człowieka0Nigdyoneniezależątylkoodjednegoźródłarównowagi,takważnej
dlapodtrzymywaniażyciatychorganizmów0Wzestawieniuznimidominująca
koncepcjarównowagigospodarczej,jakorównowagirynkowej,wydajesiębardzo
prymitywnainieadekwatnadoskomplikowanychwarunkówżyciagospodarczego0
Zpunktuwidzenianaukmedycznychzaburzenierównowagiorganizmu,jeśli
niezostanieonawodpowiednimczasieprzywrócona,prowadzidośmierci,codo-
strzegalijużantycznilekarzeifilozofowie0Wtymprzypadkuzaburzeniemrów-
nowagijestchorobaciała,takjakwujęciufilozoficznymmożebyćnimcierpienie
duszy,awprzypadkugospodarkijestnimgłębokikryzys0
Wnaukachprzyrodniczychtreśćiznaczenierównowagijestteżprzedmiotem
wielusporów0Współcześnieorównowadzewprzyrodziemożnamówić,czerpiąc
m0in0zkoncepcjisamoorganizacjiopartejnateoriistrukturdyssypatywnychIlyi
Prigogine’a0Autortendowiódł,żewiększość–jeśliniewszystko,coobserwujemy
wnaturze–toprocesytworzenia,aniestałestanyrównowagi,czylistanystabilne0
Jegoodkryciaprzekonują,żestantymczasowościjestwpisanywprawanatury,
doktórejnależyludzkość0Wszystko,czegoczłowiekmożeoczekiwaćnaziemi,
tozaledwiestanstacjonarny(trwaływarunkowo),któregokresjestnieuchronny,
gdyzabrakniewarunkówniezbędnychdojegopodtrzymywania(np0brakenergii
elektrycznejzniszczykomfortnaszejcodzienności,brakwodyzniszczynaszeży-
cie)(Komorowski2001)0
