Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Ekonomista”2021,nr1
http://www.ekonomista.info.pl
Inmemoriam
17
wspomnianawyżejksiążka(KołodkoiNuti1997).Wdrugimokresiewspółpra-
cyNutimiałzkoleiwielkiudziałwsukcesiefinalnejfazyakcesyjnychnegocja-
cjiPolskizUniąEuropejską.Jednocześniewtychlatachbyłonzrekomendacji
G.KołodkijegoprzedstawicielemwkierowanejprzezJanaMujżelaRadzieStra-
tegiiSpołeczno-GospodarczejprzyRadzieMinistrów,przedstawiajączarówno
swojestanowisko,jakistanowiskowicepremieraodpowiadającegozaresortygo-
spodarcze.MarioNutibyłtakżeważnymuczestnikiemzałożonegow1990roku
przezG.KołodkęCentrumBadawczegoTransformacji,IntegracjiiGlobalizacji
TIGER,pozostającażdośmierciwpływowymczłonkiemRadyNaukowejtego
instytutu.
Wlatach1998–1999zramieniaBankuŚwiatowegoiKomisjiEuropejskiej
NutibyłdoradcąadministracjiprezydentaBiałorusi,awlatach2000–2001do-
radcąprezydentaUzbekistanu.Obiemisjeprzyniosłymuwięcejfrustracjiniżsa-
tysfakcjiioobukrajachpisał,żesątoHgospodarkinakazowo-rozdzielcze[ale]
bezcentralnegoplanowania”(zaEstriniin.2007,s.5).Doświadczeniasiedem-
nastulatprzechodzeniaodgospodarekcentralnieplanowanychdorynkowego
kapitalizmuoceniałkrytycznie(zob.Nuti2007a);wewcześniejszychlatachra-
zemzJohnemEatwellem,MichaelemEllmanem,MatsemKarlssonemiJudith
ShapirowydałnazamówienieInstituteforPublicPolicyResearchtrzyksiążki
oposocjalistycznejtransformacjiiintegracjizUniąEuropejską.Pisałteżwiele
orecepcjiprzezkrajeczłonkowskieUniiEuropejskiejwysiłkówintegracyjnych
krajówdopierootoczłonkostwosięubiegającychorazoróżnychaspektachinte-
gracjimonetarnej(listatychpublikacji–zob.Estriniin.2007).
InnymkierunkiembadańNutiegobyłykwestiesystemuwspółzarządzania
załógprzedsiębiorstwamiiekonomiipartycypacji,cowiązałosięzkryzysem
wschodnioeuropejskiegosocjalizmuibyłopróbąznalezieniaalternatywnejformy
systemugospodarkisocjalistycznej,opartegonazasadachrównościisolidarno-
ści.DotychpomysłówNutiodnosiłsięzostrożnymoptymizmem.
[Nuti]doszedłdowniosku,żespółdzielniebyłyinstytucjamimikro-socjalistyczny-
mi,niemalmonastycznymi,żemiałybłędnysystembodźców,żeudział[spółdziel-
ców]wzyskachjestułudą,jeżelinieobejmujepartycypacjiwzyskachztytułuwzro-
stuwartościkapitału[capitalgains],awkażdymrazie–wbrewnadziejomMartina
Wietzmana–żeniemawnichzachętdowzrostuzatrudnienia[ł],żepracownicze
funduszeinwestycyjneniemogłysięstaćbezbolesnymwehikułemnacjonalizacji
–jaktegooczekiwałRudolfMeidner–iżegwarantowanydochódpodstawowy
jestluksusem,naktórybędziestaćtylkoniewielekrajów.[ł]KiedyMilicaUvalic
przygotowywaładlaKomisjiEuropejskiejpierwszyraportoprojekciePEPPER
(PromotionofEmployeeParticipationinProfitsandEnterpriseResults),akronim
tenwymyśliłMariownadziei,żewzbudzitozainteresowaniestosunkamipracy
weuropejskimprzemyśle.Sądziliśmy,żepołączenieposzczególnychelementów
[ekonomiiwspółzarządzania],zktórychkażdyodrębnieniebyłbardzoskuteczny,
mogłosięwsumiezłożyćnaspójny,alternatywnymodel[transformacji],umożli-
wiającypracownikomprzekształceniesięwczęściowychprzedsiębiorców,gdyby
tegochcieli.Tenmodel[Nutiego][ł]byłbardzobliskikoncepcjiAgathotopiiJa-
mesaMeade,zktórymMariopozostawałwbliskimkontakcieiktóregobardzo
