Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Ekspert-czylikto?
NatomiastwEncyklopediisocjologiipodanajestnastępującadefinicjaau-
torytetu:
[ł]podmiotymiarodajności,czyliautorytety,potrzebnesąludziom,abymogli
znichbraćprzykład,uzyskiwaćodnichporadyczywskazówki,otrzymywać
rozstrzygnięciadotyczącewłaściwegopostępowania.Autorytetjestżywymwzo-
remkompetencjiwsprawachmającychznaczeniedlastarańourządzeniesię
wśrodowiskuspołecznymczyzachowanietożsamości(Goćkowski,1998,s.48).
Podstawowymsensemsłowanautorytet”jestwięcoznaczenieokreślonej
osoby,któracieszysięuznaniemspołecznym(prestiżem),będączarazem
wzorcemosobowym,jednostkąobdarzonązbiorowymzaufaniem,aprzezto
oddziałującąnażyciespołeczne,nadyskurspublicznyiwyobrażenieorzeczy-
wistościspołecznej.Poszukiwaniepodmiotówmiarodajnościskupiasięwe-
długJanuszaGoćkowskiegonaposzukiwaniu:
−kompetencjidecydenta-podejmującegodecyzjeotym,cosłusznepodką-
temwyborówicoskutecznewzakresiedziałań,
−kompetencjieksperta,nczyliznawcysprawważnychdlawyborumodeli
świataimodelipoznawaniaświataorazważnychdladefiniowaniasytuacji,
atakżeformułowaniairealizowaniaplanówdziałania”(tamże).
Podmiotoweujęcieautorytetuodnosisięzatemdosamejjednostkilubin-
stytucji.Możnatuwyróżnićprzedewszystkimdwagłównerodzajeautorytetu:
podmiotowo-osobowy(jednostkowy,ludzki)orazpodmiotowo-instytucjonal-
ny.Pierwszyznichjestspołeczniebardziejistotny,gdyżodnosisiędopodsta-
wowejpotrzebykażdegoczłowieka-każdajednostka,zwłaszczawewspółczes-
nymtakskomplikowanymiobarczonymryzykiemświecie,potrzebujekogoś,
ktomógłbystanowićdlaniejswegorodzajudrogowskaz.nAutorytettenjest
osobowy,spersonifikowany,aleniejednorodny”(tamże).Goćkowski(tamże,
s.48-50)wyróżniakilkarodzajówautorytetówwpowyższymrozumieniu:
−autorytetprzewodnikanauczyciela-torodzajautorytetu,któryjestcechą
trenera,nauczyciela,wykładowcy,mistrza-jednostekuczącychinnych;
−autorytetznawcydobrychrozwiązańproblemówpraktycznych-tentyp
autorytetureprezentowalimagowieczyszamani,aobecnie-inżynierowie,
konstruktorzy,technologowie,planiści;
−autorytetznawcyprawdy-jestsilniezwiązanyzsystemamiwartości,takimi
jaketyka,moralnośćiprawo,reprezentujągoprzedewszystkimprorocy,
atakżefilozofowie,teolodzy,sędziowie,reporterzy,dziennikarze;
−autorytettwórcybędącegoklasykiemalboawangardzistą-autorytetjed-
nostkiwyznaczającejkierunkirozwoju,wskazującejdrogę;możebyćrepre-
zentowanyprzezkreatorówmodylubklasykówdanejdziedziny(dyscypliny
naukowej)orazkogoś,ktowspółcześniejestnazywanytrendsetterem(oso-
bakreująca,wyznaczająca,dyktującanowetrendy,kierunki);
32
