Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
15/Wprowadzenie
wciążwperspektywiewertykalnej,kilkarodzajówekstaz–ażponie-
wysłowionąjednośćSiódmegomieszkania.Wperspektywiebardziej
horyzontalnejczytypologicznejwyróżnićmożnasześćzasadniczych
rodzajówdoświadczeniaekstatycznego.Doświadczeniazatratysiebie
izmysłówwJedności,alerównieżdoświadczeniaprzedstawieniasa-
mejtejjedności.
Najrzadsząibyćmożepierwszą(przynajmniejpierwszą,którejśla-
demdysponujemy,dziękiHildegardzieiHadewijch)byłabyekstaza
wyosobnionaipanieńska:wyosobniona,ponieważnienaśladującażad-
nychwcześniejszychopisów;panieńska,ponieważduchowosamotna,
nieznającafiliacji,zaręczynanigodów,ajedynietranscendencjęlub
otchłań.
Drugąbyłabyekstazanarracyjna,którąmożnabyrównieżnazwaćeks-
taząpowieściową...PrototyputakiejekstazydostarczaAnielazFoli-
gno.KatarzyniezeSieny,zjejWdialogami”,równieżniebyłabyona
obca,podobniejakwielupomniejszymmistyczkom...Chodzitutaj
oopowieśćoetapachspotkania,opowieśćorodzącejsięiwzrastają-
cejmiłości,opowieśćoprzeszkodachiodnalezieniu,ozrękowinach
izaślubinach.WtakimdoświadczeniuInnyprzywoływanyjestjako
aktywnyinterlokutordziwnychWmiłosnychkolokwiów”,którychosob-
liwanaturaniewykluczaaniuczucia,anisentymentalizmu,aniprag-
nienia.
Trzeciąbyłabyekstazalustrzana,któraodzwierciedlawszystkieinne
iwktórejwszystkieinnesięodzwierciedlają–ekstazapanoptyczna,
wcentralnymmiejscuprzedstawienia,barokowa:nietyleekstazaTe-
resy,ileekstazaTeresyBerniniego,KlossowskiegolubLacana,eks-
tazaAnieliBataille’a,LudwinyHuysmansa,ekstazawszystkichmo-
ichświętych.Ekstazabardziejkobiecaniżwszelkakobiecarozkosz,
bardziejprzedstawiającaniżwszelkiekshibicjonizm.Odsyłającatam,
gdziemożnawidzieć,przycałkowitejnieobecnościspeculum,tota
mulierinutero,alerównieżtam,gdziewidząc,niczegojeszczenie
zobaczyliśmy:najbardziejjawna,aprzecieżnajbardziejzwodnicza,
jakkolwiekmogącasięstaćprzedmiotemspekulacji,swojejwłasnej
lubnaszej.
Czwartatoekstazaściślespekulatywna,związanazWwizjąistoty”,spo-
tykanarzadkowpostaciczystej.Ucieleśnianazwłaszczawmęskich
