Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
6
AgataBalsamo
ElizabethBishop
MojaintymnaprzygodazElizabethBishop
Poezjajestbodajnajdziwniejszymjęzykiem,jakimliteraturakiedykolwieksię
posługiwała.Programowotraktującaouczuciach,samasobietworzy,teżprogramo-
wo,instancjępodmiotulirycznego,którego,jakuczonowszkołachinauczelniach,
zautoremlepiejnieutożsamiać.Oczyichzatemuczuciachmowa?Bytutekstowego?
Nieoprawdziwychzatemnamiętnościachczytamy,ajedynieojakichśkostiumach
mimetycznych,owydmuszkach,owidmach?
Zdrugiejzaśstrony,ktopodejmiesiętropieniaduszyautorapoefemerycznych
śladachliryki?Szalonetoprzedsięwzięcie,jednakczasemdobrodusznytwórcaroz-
rzucapowersachwskazówki.Wtedyczytelnikpościeżcezokruszkówchlebadojść
możedoprzedsionkapiernikowejchatki–baśniowej,tajemniczeji,zapewne,wy-
myślonej.
Trudnopowiedzieć,żeniniejszytekstmajakiśkonkretnycel,sprecyzowany
kierunek.Niezamierzamuprawiaćbiografizmu,czytaniepoezjiwduchugende-
rowym,queerowym,feministycznym,czykolonialnymteżjestmiobce.Niechcę
uśmiercaćaniwskrzeszaćautora,szukaćintertekstów,rozbijaćstruktury,bysca-
lićjąnanowo.Niemamnawettezyanipewności,żeszkictenreprezentujesobą
cokolwiekpozajakąśimpresją.
Ósmegolutego1911rokuwWorcesterurodziłasiępoetka,którapotrafiłaprzy-
glądaćsięświatutakpilnie,żebyławstanieschowaćsięzawłasnąperspektywą.To,
cozewnętrznenaglestawałosięwewnętrzne,zatemBwłaściweja”pozostaćmogłoin-
tymnym.Poetkatamiałabardzonieszczęśliwedzieciństwo,bardzoskołatanener-
wy,bardzodużąsłabośćdoalkoholu,bardzociekawekierunkipodróży,bardzodużo
talentu.ElizabethBishop,booniejoczywiściemowa,toartystkapodwieloma
względaminieznośna.Szczególnienieznośnajestjejnieuchwytnośćikontrowersyj-
nybrakkontrowersji.Poezjajejjestformalniedoskonała,bliższabarokowymmis-
trzomniżpopularnymwówczasnurtomokołosurrealistycznym,wymagaodnas
cierpliwości,rozwagi,precyzjiczytania.
WieleciekawościwzbudzasamżyciorysAmerykanki.W2003rokunarynkuwy-
dawniczympojawiasięksiążkaRareandCommonplaceFlowers:TheStoryofEli-
zabethBishopandLotadeMacedoSoaresautorstwaCarmenL.Oliviery.Zawarta
wniejhistoriatragicznegoromansupoetkiibrazylijskiejarchitektkizainspirowała
BrunaBarretadonakręceniafilmuzMirandąOttoiGlòriąPireswrolachgłównych.
Losydwóchwspaniałychwizjonerek,kobiettakbardzooddanychswejmisjitworze-
nia,ujętezostaływklamrzeczłowieczeństwa,beztworzeniainstancjipośrednich.
Otopokazanonam:ElizabethBishop–laureatkaPulitzera–cierpiałanachorobę
alkoholową,bałasięsamotności,kochałakobietę,zktórążyłajejprzyjaciółkaMa-
ryMorse;LotadeSoares–pełnaradościżycia,namiętności,twórczyniParkude
Flamingo–załamujesięnerwowo,niepotrafiżyćbezukochanej.Niechodzioto,
żeobrazBarretatokolejnedziełozcykluBcenageniuszu”;Brazylijczykzresztą
wystrzegasię,jakżecharakterystycznegodlaHollywood,histerycznegodyskursu
ociekającegołzami,krwią,potem,dudniącymkrzykiemwybitnychjednostek.Za-
miasttegowidzimystudiumintymne,dotykamyciałabezkostiumukonwencji.
Nieukrywamjednak,żetowłaśnieReachingfortheMoonzmusiłomniedo
ponownejlekturytwórczościElizabethBishop.
28(2/2019)
