Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
EwaSolska
LeonardodaVinci
Mistrzijegoświaty
BTylkojaogarniamcałyobraz.
Natympolegageniusz”.
BorisYellnikoff
Przywołamnapoczątkudwanajnowszeopracowaniadotycząceżyciaidzieła
LeonardadaVinci,ponieważstanowiądlategotekstugłównypunktodniesienia.
PierwszymznichjestnowabiografiaautorstwaWalteraIsaacsona1,którakon-
centrujesięnapismachartysty-toprzeszłosiedemtysięcystronrozproszonych
notatników,szkiców,ilustracjikompilowanychzczasemwkodeksyimanuskrypty
-dziśhistoryczneświadectwowzorcanaukowegohumanizmu.Drugiodnośnikto
muzycznyalbumLaMusiqueSecrèteznagraniamizespołuDoulceMémoirewy-
konującegomuzykędawną2.DaVincijestikonąrenesansowejwszechstronności:
malarz,inżynier,naukowiec,wynalazca,muzykinstrumentalista.Projektmuzycz-
nypodążatymwłaśnietropem-wstronęmuzykiBukrytej”wjegoobrazach(dzie-
sięciuzwyboru),połączonychzutworamikompozytorówztamtejepoki.Tosound-
artoweponiekądrozszerzenieformyitreścidziełamalarskiegodopełniajego
naukowychkontekstów,pokazując,naczympolegawzorzecłączeniasztukoraz
interdyscyplinarności.
PojąćwymiardziełaLeonardanawetzdystansuczasuhistorycznegojestrze-
cząniezmiernietrudną,aletomistrznasprzekonuje,żetrzebaimożnatorobić
-wynajdując,jakonsam,noweperspektywy.BPowiedzmi,czycokolwiekzostało
zrobione(...),powiedzmi,czykiedykolwiekczegośdokonałem”-tenzapisczęsto
pojawiasięnamarginesachjegonotatek.Więctakiepytaniezadajeczłowiek,który
namalowałdwanajsłynniejszeobrazyświata(MonaLisęiOstatniąWieczerzę),
zbudowałpierwszynaświeciemodelmózgu,przeprowadzałpomysłowedoświad-
czenia(np.sekcjaoka,pouprzedniejpreparacjiprzezugotowaniewbiałkujaja),
byłprekursoremtopologii,ichnologii,ilustrowanychtraktatówanatomicznych,od-
kryłdziałaniezastawkiaorty,wykorzystującwłasnebadaniazhydrodynamiki,wpro-
wadziłnowetechnikimalarskie,wykorzystującbadanianadoptyką,perspektywą
igeometrią.Aprzedewszystkimciągleprojektowałwrazzpostępemwnaukowych
ustaleniach:lotnieiszybowce,sprzętdonurkowaniaisamonośnemosty,maszyny
dokopaniakanałówipompęodśrodkowądoosuszaniamokradeł,spiralneprze-
kładniedowyrównywanianapęduiminifabrykidowyrobucegiełczyigieł,hodo-
metrsłużącydomierzeniadługichodległości,mechanizmdoodpychaniadrabin
oblężniczychifuturystycznewozypancerne,zadziwiająceinstrumentymuzyczne
(takiejakdzwonklawiaturowyczyviolaorganista)iperpetuummobilewykorzy-
stująceśrubęwodną,wreszciehydrotechnicznemiastoidealne,odwzorowująceży-
wyorganizm,comożnabyuznaćzaprototypsmartcity3.
1W.Isaacson,LeonardodaVinci.TheBiography,Simon&ShusterInc.NewYork2017.Wniniejszym
tekściecytatypochodzązwydaniapolskiegoLeonardodaVinci,przeł.MichałStrąkow,Kraków2019.
2LeonardodaVinci.LaMusiqueSecrète,DoulceMémoire;projektzrealizowanypodkierunkiemDe-
nisaRaisinDadre)a,France2019.
3W.Isaacson,LeonardodaVinci,s.167in.
31(1/2020)
