Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
11
Agnieszka
Karpowicz(ur.
w1977r.)-
literaturoznawczyni,
kulturoznawczyni,
doktor
habilitowana,
profesor
Uniwersytetu
Warszawskiego,
pracujewInstytucie
KulturyPolskiej.
Zajmujesię(neo)-
awangardowymi
praktykami
logowizualnymi,
literaturąisztuką
XXwieku
wperspektywie
studiówmiejskich
igeokrytyki.
Autorka
książek:Kolaż.
Awangardowy
gestkreacji(2007),
Prozażycia.
Mowa,pismo,
literatura(2012).
Współredaktorka
iwspółautorka
monografii
poświęconych
Warszawie
Białoszewskiego,
Hłaski,
Konwickiego
iTyrmanda.
Ostatnio
współtworzyła
katalogMuzeum
SztukiwŁodzi
Przebłyski
historii,przelotne
obrazki.Leopold
Buczkowski(2022).
wydarzeńhistorycznychwpisanychwtedziełabyładługozaciemniana,trwaławuk-
ryciu,równieżzewzględunacenzuręPRL;doświadczenieuchodźstwazterenów
Podolaihistoriitychziemniebyłowięcwydobywanenaplanpierwszy,tymczasem
stanowionopokładytwórczościBuczkowskiego,któresądobrympunktemwyjścia
dojegorozumienia-tropami,którepisarzsamchętniezacierał.
Cozatymidzie-odpowiadającnapytanietrzecie-twórczośćBuczkowskiegonie
tylezmieniłamojepostrzeganiesztuki,ileutwierdziłamniewprzekonaniu,żeli-
teraturęwartoczytaćkontekstowo,nietraktowaćjedyniejakozbiórautonomicz-
nychdzieł;żewartospojrzećnacałościowyprocestwórczy,projektegzystencjal-
no-artystyczny,jakiwspółtworząkonkretneutwory;czytając,przekraczaćgranice
dyscyplin,łączyćhistorięliteraturyzhistoriąsztuki,atakżeodważniepytaćodo-
świadczenieautobiograficznetwórcy-scalaćsłowoiobraz,życieisztukę.Podobnie
jakrobiłtoBuczkowski.
5.ZBuczkowskimkojarzęwszystkichtychtwórców,którychdziełasączęściątoż-
samościowo-artystycznego,konceptualnegoworkinprogress.Niewycofujęsię
zkonstelacji,którąkiedyśstworzyłamwswojejksiążce:Themerson-Buczkowski
-Białoszewski.Wspaniałe,eksperymentalne,dlawielutrochędziwnedziełatych
twórcówbyłyartystycznymprzetwarzaniemkryzysówegzystencjalnych,dowodem
nato,żeniezależnieodgrozysytuacjisztukanaprawdęmamococalającą.Otwar-
tośćnainność-etnicznąinietylko-naalternatywnośćwobecwszystkiego,codzia-
łosięwBmusiepolskim”(jakmawiałBiałoszewski)zaczasówPolskiLudowej,do-
strzeganiepokładówabsurdukryjącychsięzawykluczeniem,Blogiką”historycz-
no-polityczną;wszystkotonaróżnesposobyjestobecnewtwórczościtychtrzech
pisarzyodmieńczych,nazywanychkolejno/odpowiednio:Boutsideremawangardy”,
BsamotnikiemzKonstancina”iBpoetąosobnym”.Teokreśleniasąotyleniesłuszne,
żewewszystkichprzypadkachintermedialnasztukaniepowstawaławsamotniani
samotności(częstowręczwewspółpracy),podkreślająjednakinnośćtychestetyk
natlehistoriipolskiejliteratury.
HannaKirchner
1.LeopoldBuczkowskitodlamnienadewszystkopisarz.Myślęzresztą,żenietyl-
kodlamnie.Jegotwórczośćplastycznazrzadkaprezentowanabyłapublicznie,ist-
niałajakbynadrugimplanie.Zkoleimuzykalnośćpisarza,jegopopisymuzycznej
improwizacji,pozostawały-jaksięzdaje-wdomenieprywatnej.Malarstwoigra-
fikaBuczkowskiego,zktórymiczęstoobcuję,mającichpróbkiwdomu,sądziełem
niewątpliwego,dużejklasytalentu.Pozwalałonartyściezjednakowązręcznością
tworzyćdziewiętnastowiecznestylizacjedoilustracjiksiążkowych,jakiobrazyab-
strakcyjne,mozaikikolorów.KiedyśobserwowałampanaLeopolda,gdyprzebywali-
śmywtymsamymczasiewKazimierzuDolnym,jakprzetwarzaoglądanykrajobraz
nawyrazistąabstrakcję.Trudnobyłojednak,przytejwielorakiejbiegłości,określić
tożsamośćtwórcy,jemutylkowłaściwecechystyluiwidzeniaświata.Późnopodjęte
eksperymentyzrzeźbąwdrewniewydawałymisięznówjakimśpolemćwiczebnym
podhasłem:BO,itopotrafię!”.
ParadoksalnietalentmalarskiBuczkowskiegonajowocniejobjawiłsięwjegopi-
saniu,którymniewątpliwierządziwyrazistośćobrazowania.Tozresztąniejedyny
przejawścisłegosplotuliterackiegoiplastycznegoodbioruświatawdziełachtego
twórcy.PodkreślamtęwłaściwośćprozyBuczkowskiegowswoichmedytacjachnad
jegoutworami,jakchoćbywewstępiedoPierwszejświetności:BNieodrzeczybę-
dzietuprzypomnienie,żeBuczkowskijestzzawoduiwykształceniamalarzemipo-
stępujesobiezpisarskimtworzywem-słowem-naderczęstotak,jakzmateriałem
