Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
15
widzenia,najbardziejracjonalnąpostaćsprawowaniapanowania”4.Ganzge-
mütlich,aber,zuersteprimo,tensposóbrządzeniatomadosiebie,żedążydowła-
dzytotalnej.Niezkaprysu,niezdrowejambicji,chorejżądzy,leczznatury.Zdefinicji
bowiem,oczympisałaHannahArendt,promujehegemonięNikogo.Jejfundamen-
temjestcałkowitybrakodpowiedzialności.GwarantujegoBzawiłysystemurzędów”5.
Wydajeonzsiebiejakieśdecyzje,alepodpisaneprzeztakwielerąk,żewłaściwie
niewiadomo,ktokonkretniejepodjął.BWprawdziwiezaawansowanejbiurokracji
niemanikogo,zkimmożnabywieśćspór,przedkimmożnabywylaćżale,nakim
możnabywywrzećpresję”–zauważażydowskafilozof–Bbiurokracjajestformą
rządów,którawszystkichpozbawiawolnościpolitycznej,władzydziałania;mamy
doczynieniaztyraniąbeztyrana,skororządyNikogoniesątożsamezbrakiem
rządów,awszyscysąjednakowobezsilni”6.
No,nietakznowuwszyscy.Zawszejestprzecież,itozuerstesecundo,zupełnie
nadzwyczajnakastanadludzi,kierującażyciemszaraków,mówiącaim,comająmy-
śleć,jaksięzachowywać,copodziwiać,potępiać,czegonienawidzić,aczegoprag-
nąć.BBiurokracjazawszepoleganarządachekspertów,»doświadczonejmniej-
szości«,którawszelkimisposobamimusisięopieraćnieustannemunaciskowize
strony»niedoświadczonejwiększości«”7.Towłaśniecijaśnieoświecenispecjaliści,
fachowcy,autorytetyBnaukowo”dowodziłysupremacjijednejrasynadpozosta-
łymi,uzasadniałydziejowąkoniecznośćeksterminacjizewzględunaprzynależ-
nośćklasową,adziś–żepozwolęsobienapomknąć–zlatującsięczarteramilub
prywatnymiodrzutowcaminakonferencje,kongresy,szczyty,plena,trująopilnej
potrzebiewalkizezmianamiklimatycznymiprzeznakładanieograniczeńidodat-
kowychopłatnazwykłychzjadaczychleba.Ichpostulatyzmierzajądo,jakujął
toniemieckimyślicielPeterSloterdijk,Bodwróceniadotychczasowegokierunku
cywilizacyjnego”.Dotejporywyznaczałagoekspansja,eksploatacja,dążnośćdo
bogaceniasię.Terazmatobyćcośwrodzajuglobalnejascezy,powszechnegowy-
rzeczeniasiędobrobytu,wygody,ambicjiipotrzeb.Taknanaszychoczachrodzi
sięBekologicznykalwinizm”8.Bezperspektywyżyciawiecznego,zatonanaszra-
chunekiprzedewszystkimkosztemnaszejwolności.
Oddawnadybienaniąślepawiaranowoczesnościwczarodziejskąmoclegisla-
cji.Jejźródłemjestfakt,iżstarającsięuregulowaćkażdyaspektczegoś,czegowkaż-
dymaspekcieuregulowaćsiępoprostunieda,mianowicienimniej,niwięcej–Ist-
nieniajakotakiego–wogólesiętymnieprzejmujeibrniewmnożenieprzepisów,
nowelizacji,nowelizacjinowelizacji,nowelizacjiznowelizowanychnowelizacjiitak
dalej,niewiadomodokąd.Tworząoneodrębneuniwersum.Ślimakjestwnimśród-
lądowąrybą,papierowasłomkawplastikowymopakowaniuratujeplanetę,pierw-
szeństwopieszegonapasachzapobiegawypadkom,apunktyzapublikacjesprawia-
ją,żeakademicynieogłaszajądrukiemmodnychwprofesorskichklubachbzdur.
Uchwalićmożnawszystko.Gorzej,jeżelizaczniesiętoskuteczniewdrażać.
TakiegokoszmarudoświadczylibohaterowiePolicjiMrożka.Prawonakazujące
bezkrytycznepoparciedlawładzyokazałosiętutajtakskuteczne,żenikt,zostatnim
buntownikiemnaczele,niewyrażałsprzeciwuwobecpanowaniaInfantaijegowuja
Regenta.Niewtymmiejscujednakbijątragiczneźródładramatumundurowych
4Zob.M.Weber,Gospodarkaispołeczeństwo.Zaryssocjologiirozumiejącej,przeł.D.Lachowska,
Warszawa2002,s.166.
5Zob.H.Arendt,Kryzysrepubliki,przeł.iprzedmowąopatrzyłP.Nowak,Warszawa2022,s.41.
6Tamże,s.88.
7H.Arendt,Korzenietotalitaryzmu,przeł.D.Grinberg,M.Szawiel,Warszawa2014,s.277.
8P.Sloterdijk,Antropocen–stanprocesowynaobrzeżuhistorii?,w:P.Sloterdijk,przeł.B.Baran,
Warszawa2021,s.35.
