Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wliteraturze.Oileżcenniejszyodopisów–aleprawdopodobnie
nieosiągalny–byłbyjakiśśrodek,którypozwoliłbynowoczesnemu
umysłowiwcielićsięsiłąwyobraźniwteistotysprzedtrzechwieków
iporuszaćsięswobodniewświecieichzwykłychpodstawowych
uczuć,którypozwoliłbymudotknąć,araczejśnić,żedotyka(takiesny
bowiemstanowiąmateriałhistoryczny)samego„tętnamaszyny”.Lecz
taścieżkajestdlanaszamknięta.Jakażtosztukadozwoliłabynam
przeniknąćwgłąbtychobcychnamduszimożejeszczebardziej
obcychciał?Imlepiejwidzimyówdziwacznyświat,tymbardziejstaje
siędlanasdaleki.Istotyżyjącewnimunikająpoufałegoznami
zbliżenia.Pozanielicznymiwyjątkami,możenawetpozajednymtylko
Szekspirem,sątopostacie,któreznamypowierzchownie,alektórych
prawdziwienierozumiemy.
Przedewszystkimniemożemyobjąćwyobraźniąanipojąć
rozumemsprzecznościtejepoki.Nieulegawątpliwości,żeludzie
przestalibybyćludźmi,gdybybylizjednejbryły,leczniejednolitość
ludziepokielżbietańskiejprzechodziwszelkiegranice.Poszczególne
elementyichpsychikirozpryskująsięwsposóbnieoczekiwany
nawszystkiestrony;gdyjezbierzemyizwielkimtrudemzdołamy
połączyćwjedenzwiązekchemiczny–pękaretorta.Jakżemożna
związaćwspoistącałośćprzebiegłośćtychludziiichnaivéte,ich
delikatnośćibrutalność,ichpobożnośćirozpustę?Agdziekolwiek
spojrzeć,widzimytosamo.Czyżbyzasprawąjakichśwymyślnych
sztuczekczarnoksięskichsplotłysięwduszyJohnaDonne3
intelektualnewyrafinowaniezteologicznąprostotą?Ktopotrafi
zrozumiećFranciszkaBacona?Czyżjestdopomyślenia,żepurytanie
bylibraćmikomediantów?Cóżtobyłyzastrukturyumysłowe,
wktórychbrutalnośćidzikośćówczesnychobyczajówangielskich
splatałasięznamiętnymuwielbieniemwspaniałościTamerlana4
ipięknaWenusiAdonisa5?Któżpotrafiodtworzyćteistoty
ożelaznychnerwach,któreodboskiegomadrygału,śpiewanegoprzy
