Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Mężczyźniokobietach,czyliuwagiwstępneipróbyuporządkowania
12
linijkachwykładamto,cosprawiałomitrudność.Wtensposóbobła-
skawiamlękoto,comożesięstaćbezpodstawnymzarzutemwobec
wynikówbadańhistorycznychdyskursówemancypacyjnych.
Woolfzilustrowałato,cotowarzyszyłomiwciągukilkuostatnichlat
badańpismpolskichsojusznikówemancypacjikobiet.Jejlekturapo-
zwoliłamiwpełnizrozumiećmojenastawienie,przyjrzećsięuczu-
ciom,ichźródłomiponowniewrócićdobadań,dowielokrotnejlektu-
rysłówmężczyznwspierającychkobietywemancypacji.
Stanbadań
Literaturasprawyniewieściejwostatnichkilkulatachrozmnożyłasięunas
wyraźnie.[...]Przypatrującsiętymtraktatomwidzimywnichjeszczepewną
powierzchownośćsądu,sentymentalnereminiscencje,ubóstwoargumen-
tów,kosmopolityzmnieuwzględniającypotrzebiwarunkówmiejscowych,
alewidzimytakżewybitnypostępprzekonań.[...]Wdwulatachostatnich
szpargałówtakichpojawiłosięmnóstwo.Ktotylkokochałchoćjednąkobietę,
aznałchoćkilka,zarazczułsiępowołanymiuzdolnionymdoukładaniapraw
dlapołowyrodzajuludzkiego10.
Takw1873rokunałamachnPrzegląduTygodniowego”pisałAleksan-
derŚwiętochowski.Powyższycytat,choćjegoautorprzedewszystkim
pochylałsięnanadliteraturąpisanąprzezkobiety,doskonaleilustru-
jetakżepublicystycznyrezonansdziałańówczesnychemancypantek
orazruchówemancypacyjnychkształtującychsiępodzaborami.Tak
zwanakwestiakobieca,czylistaraniaiwalkaorównouprawnienieko-
bietimężczyznwsferzeedukacji,napłaszczyźnieekonomicznejoraz
napoziomieprawnym,stałasięważnymiaktualnymtematempol-
skiejpublicystykiiliteraturydrugiejpołowyXIXwieku.Dodziśhisto-
rialiteraturypolskiejwdostatecznysposóbniepochyliłasięjednak
nadtekstamiidziałalnościąpublicystycznąmężczyzn,którzypiórem
orazspołecznymidziałaniamiwspieraliideeemancypacjikobiet.Ich
10A.Świętochowski,Przeglądpiśmiennictwapolskiego,HPrzeglądTygodniowy”1873,nr6,s.44.Interpunkcję
iortografęcytowanychfragmentówpozostawionowedługzasadobowiązującychwtrakcieichtworzeniaipierw-
szejpublikacji.Decyzjazakładającanajmniejsząingerencjęedytorastałasiępowodemwewnętrznychnieścisłości
międzyzapisamiwposzczególnychcytatach.Należypamiętać,żeprzywoływaneicytowanewypowiedzipowstały
naprzestrzenisześciudekadusytuowanychmiędzydwomastuleciami.Towpłynęłonazróżnicowanieichzapisu.