Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wprowadzenie
bitnychpostaci:wpływowychmagnatek,świętychibłogosławionych,uczestni-
czekpowstańnarodowych,działaczekoświatowych,społecznychipolitycznych,
pisarek,organizatoreknielegalnejpolskiejoświatyiartystek26.Dokumentowano
rolękobietwdziejachkultury,wbudowaniutradycjinarodowejipaństwowej.
Takiepodejściepowodowało,żezainteresowaniehistorykówskupiłosięprzede
wszystkimnaprzedstawicielkachelit27.Dopieronaprzełomielatsiedemdziesią-
tychiosiemdziesiątychXXwiekuzaczętorozpatrywaćkobietywkontekścieich
przynależnościdookreślonychgrupspołecznych,czasuimiejsca,wktórymży-
ły28.Badanianadprzemianamiichroliwspołeczeństwieiwrodzinierozwi-
nęłysięjeszczepóźniej29.Zauważono,żeeksponowaniepostaciisytuacjiwy-
jątkowychniezastąpiszerszychstudiównadprzesunięciamiwspołecznympo-
dzialerólnamęskieikobieceorazprzestrzeniichaktywnościwspołeczeństwie.
TotezjawiskawedługAnnyŻarnowskiejzakreślająpolebadawczenowoczesnej
historiikobiet,jakihistoriigender30.Owagender(płećspołeczna,rolapłci)
oznaczatecechyosobowościoweizespółzachowań,którewyznaczonenapod-
stawiepłcibiologicznejtraktowanesąjakotypowe,pożądaneizgodnezna-
turą31.
Zainteresowaniedziejamikobietzaowocowałowielomapublikacjamiksiążko-
wymi,artykułami,studiamiiesejami.Uwzględniałyoneposzczególneokresy,pro-
blemy,postaci.Powstawałystudiateoretyczne,formułującemetodologiętejdziedzi-
ny32.Współcześniebadaniadotyczątychsferżycia,wktórychkobietyzajmowały
Kobietaikultura.Kobietywśródtwórcówkulturyintelektualnejiartystycznejwdobierozbiorów
iwniepodległympaństwiepolskim,podred.A.Żarnowskiej,A.Szwarca,Warszawa1996,t.4,
s.99–103.
26JeszczewokresiemiędzywojennychrozpoczętowydawanieseriiŻyciorysyZasłużonychKo-
biet,wktórejprzedstawionom.in.biografie:JózefyJoteyko,ZofiiDaszyńskiej-Golińskiej,Barbary
ŻulińskiejzMichelsonów,JadwigiMłodowskiej,JadwigiPetrażyckiej-Tomickiej;zob.teżD.Cie-
pieńko-Zielińska,EmiliaPlater,Warszawa1966;S.Jedlewski,JadwigaSzczawińska-Dawidowa—
postępowadziałaczkaoświatowaprzełomuXIXiXXwieku,SP3(1956),nr3,s.264–318;R.Kocio-
wa,IrenaKosmowska,Warszawa1960;S.Michalski,SpołecznaipedagogicznadziałalnośćStefanii
Sempołowskiejnatleepoki,Warszawa1973;D.Wawrzykowska-Wierciochowa,UdziałPolekwmię-
dzynarodowymruchukobiecym,PP1976,nr1,s.59–72;Taż,Odprządkidoastronautki.Zdziejów
kobietypolskiej,jejpracyiosiągnięć,Warszawa1963;por.A.Żarnowska,Studianaddziejamikobiet
wdzisiejszejhistoriografiipolskiej,KH108(2001),nr3,s.101–102.
27Z.Kuchowicz,WizerunkiniepospolitychniewiaststaropolskichXVI–XVIIIwieku,Łódź1972.
28H.Samsonowicz,Kobietywmiastachpóźnegośredniowiecza,[w:]Polskawświecie.Szkice
zdziejówkulturypolskiej,podred.J.Dowiata,Warszawa1972,s.159–168.
29M.Bogucka,BiałogłowawdawnejPolsce.KobietawspołeczeństwiepolskimXVI–XVIIIwieku
natleporównawczym,Warszawa1998,s.9–32;C.Kuklo,Kobietasamotnawspołeczeństwiemiejskim
uschyłkuRzeczypospolitejszlacheckiej,Białystok1998.
30A.Żarnowska,Studianaddziejamikobiet,s.102–103.
31D.Kałwa,ZestudiównadhistoriąkobietwXIXwieku.Metodologia,stanbadań,„Historyka”
27(1997),s.117;por.M.vanTilburg,Historiakobietczyhistoriagender?Poststrukturalistyczne
inspiracjewbadaniachnaddziejamipłci?,„Historyka”30(2000),s.27–29.
32Omówieniestanubadańzob.A.Żarnowska,Studianaddziejamikobiet,s.103.
