Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
17
prewencyjnej45,przeżywałarozwójilościowywlatach1864–190546.Dopierood
końca1905rokuzmieniłysięzasadyjejfunkcjonowania.Manifestcarskiz30
października1905rokuproklamowałm.in.wolnośćsłowa.Od7listopada1905roku
większośćczasopismwarszawskichukazywałasięjużbezingerencjicenzury47.
Obokczasopismkulturalnych,pedagogicznych,dziecięcychpowstawałyperio-
dykifachowe,któreszerzyływiedzęekonomiczną,techniczną,rolnicząilekar-
ską.Świadczyłotookształtowaniusięichspecjalizacjitematycznej48.Istotnące-
chąprasykobiecejbyładążnośćdopodnoszeniawiedzyipoziomukulturalne-
goczytelniczek,atakżestałegowzrostuichudziałuwżyciuspołecznymiza-
wodowym49.Czasopismaoferowałyatrakcyjneutworyliterackie,artykułyotre-
ścihistorycznej,estetycznejiobyczajowej.Publikowanownichwiadomościgeo-
graficzne,przyrodnicze,medyczneikulturalne,materiałypoświęconewspółcze-
sności,artykułyzdziedzinywychowaniaikształceniaorazbogatąofertęilustra-
cjikrajobrazowych,historycznych,wizerunkówarchitektonicznychidziełmalar-
skich.Obokmody,wykrojów,wzorów,zamieszczanoprzepisykulinarneigospo-
darcze.
Głównątematykąpismspołeczno-kulturalnychwlatach1860–1914stałasię
rodzina.Adresowanojeprzedewszystkimdokobietpochodzeniaziemiańskiego,
głównychorganizatorekżyciadomowego,kulturalnegoigospodarczego50.Najwięk-
45Ocenzurzenaziemiachpolskichzob.A.Bar,Trentowskiacenzurawarszawska,Kraków1930;
P.Buchwald-Pelcowa,CenzurawdawnejPolsce.Międzyprasądrukarskąastosem,Warszawa1997;
S.Gorski,ZdziejówcenzurywPolsce.Szkichistoryczny,Warszawa1906;F.Hoesick,Zewspomnień
ocenzurzerosyjskiejwWarszawie,Warszawa1929;J.Kostecki,M.Rowińska,Granicewolnościsłowa
wzaborzerosyjskimwlatach1865–1904.Wykazpublikacjipolskojęzycznychzakwestionowanychoraz
dopuszczonychdoobieguprzezcarskącenzuręzagraniczną,t.1–3,Warszawa2006;B.Mucha,Dzieje
cenzurywRosji,Łódź1994;J.Seruga,ZdziałalnościcenzuryrosyjskiejwPolsce,Kraków1918;
B.Szyndler,DziejecenzurywPolscedo1918roku,Kraków1993;J.Tretiak,Zdziejówrosyjskiej
cenzury,Kraków1894.
46Z.Kmiecik,PrasapolskawKrólestwiePolskimiImperiumRosyjskimwlatach1865–1904,
[w:]Prasapolskawlatach1864–1918,podred.J.Łojka,Warszawa1976,s.13;Oprasiewtym
okresiezob.teżJ.Jagielska,Wybranezagadnieniazdziejówprasywarszawskiej,Warszawa1995;
Literatura,prasa,biblioteka.StudiaiszkiceofiarowaneprofesorowiJ.Jarowieckiemuw65-lecie
urodzini40-leciepracynaukowej,Kraków1997;Wkręguprasy(przeszłość—teraźniejszość—
przyszłość),podred.G.Gzelli,Toruń1999.
47Notaredakcyjna,Bl1906,nr51,s.556.
48J.Franke,Wokółbuntuipokory.Warszawskieczasopismakobiecewlatach1905–1918,
Warszawa2000,s.13.
49Encyklopediawiedzyoprasie,podred.J.Maślanko,Wrocław1976,s.172.
50
OprasiekobiecejirodzinnejJ.Franke,Polskaprasakobiecawlatach1820–1918.Wkręgu
ofiaryipoświęcenia;Tenże,Wokółbuntuipokory;C.Gajkowska,Polskieczasopiśmiennictwo
literackieikulturalno-społecznelat1864–1918wtrzydziestopięcioleciupowojennym,KHPP20
(1981),nr3,s.5–30;W.Giełżyński,Prasawarszawska1661–1914,Warszawa1962;Z.Kmiecik,
Prasawarszawskawokresiepozytywizmu(1864–1885),Warszawa1971;Tenże,Prasapolska
wKrólestwiePolskimiImperiumRosyjskim1865–1904,[w:]Prasapolskawlatach1864–1918,
podred.J.Łojka,Warszawa1976,s.11–57;Tenże,WydawnictwaperiodycznewKrólestwiePolskim
