Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
19
ska(1897–1901)55,MarianGawalewicz(1901–1905)56iZofiaSeidlerowa(1905–
1918)57.Czasopismobyłoprzeznaczonedlakobietimiałonaceluszerzeniesze-
rokopojętejkultury.Najegołamachdrukowanopowieści,opowiadaniainowele,
wiersze,felietony,recenzjeksiążekisztukteatralnych.Pojawiałysiętamartykuły
otreścispołecznej,literackiej,historycznej.Rozbudowanybyłdziałkoresponden-
cjiilistóworazkronikadziałalnościkobiecej.Donumerówdołączanododatek
gospodarczy58.Publicyściwspomagaliorganizacjęodczytówpublicznych,wystaw,
obchodówrocznicnarodowychijubileuszyczołowychtwórcówkultury.Ztygo-
dnikiemwspółpracowalim.in.JózefIgnacyKraszewski,AdamAsnyk,Kazimierz
Lenartowicz,FelicjanFaleński,MariaKonopnicka,HenrykSienkiewicz.
Wpierwszychlatachistnieniapismaeksponowanabyłarolakobietjakoorga-
nizatorekżyciadomowego.Zwracanouwagęnaichpraktyczneprzygotowaniedo
życia.Propagowanotradycyjnymodelmatki-Polki,kierującejsięzasadamiwiary
chrześcijańskiej,pełnejpokoryipoświęcenia,pozostającejwcieniumęża59.Dużo
miejscapoświęcanorodzinieiwychowaniudzieci.Dopierowlatachosiemdziesią-
tychXIXwiekuzaczętoodważniejmówićoedukacjikobietiichpracyzawodowej.
Propagowanoideepozytywistyczne60.„Bluszcz”pozostałjednakpismemumiarko-
wanieemancypacyjnym.JegocharakterzmieniłsiędopieronapoczątkuXXwie-
ku,gdyredaktorkąnaczelnązostałaZofiaSeidlerowa.Punktciężkościprzeniesiono
wówczaszzainteresowańliterackichnaspołeczne,drukowanoobszerneartykuły
odziałalnościorganizacjiżeńskichczyprzeglądysprawkobiecych61.
Poruszaneprzeznaszagadnieniasąniejakoodzwierciedleniemtreściartykułów
zamieszczanychw„Bluszczu”.Niejednokrotnie,dlaukazaniapodobieństwbądź
różnicwspojrzeniunaomawianąproblematykę,sięgniętoteżpoinnewarszawskie
czasopismaliteracko-kulturalne(„KronikaRodzinna”,„BiesiadaLiteracka”,„Świt”,
„PrzeglądPedagogiczny”).
Programowonajbardziejzbliżonydo„Bluszczu”był„Świt”,założonyw1884r.
przezSalomonaLewentala62.MariaKonopnicka,którabyłajegoredaktorkąprzez
55JózefaBąkowska(1861–1933),poetka,autorkaantologiizłotychmyśliJuliuszaSłowackiego,
AdamaMickiewicza,ZygmuntaKrasińskiego,zob.BąkowskaJózefa,[w:]PSB,t.1,s.381;por.
H.Skimborowicz,GabryellaiEntuzjastki,Bl1880,nr32,s.252–253.
56MarianGawalewicz(1852–1910),dramaturg,powieściopisarz,publicysta,reżyser.Redagował
m.in.„KurierWarszawski”,„TygodnikPowszechny”,„RomansiPowieść”,„TygodnikIlustrowany”,
„Bluszcz”.Kierowałwielonaplacówkamiteatralnymi;zob.I.Maciejewska,GawalewiczMarian,[w:]
LPol,t.1,s.288;Z.Seidlerowa,MarianGawalewicz,Bl1910,nr23,s.241.
57ZofiazKwiecińskichSeidlerowa(1859–1919),redaktorka,publicystka,tłumaczka,autorka
artykułówporuszającychkwestiękobiecą,zob.SeidlerowaZofiazKwiecińskich,[w:]PSB,t.36,
s.175–176;S.Dziki,SeidlerowaZofiazKwiecińskich(1859–1919),ZP11(1970),nr4,s.72.
58J.Chwastyk-Kowalczyk,„Bluszcz”wlatach1918–1939,s.26.
59M.Ilnicka,DoCzytelniczek,Bl1865,nr1,s.1.
60Taż,1000numer„Bluszczu”,Bl1884,nr48,s.381.
61A.P.,ZofiaSeidlerowa.Lata1905–1918,Bl1935,nr50/51,s.26.
62Salomon(FranciszekSalezy)Lewental(1841–1902),wydawcaiksięgarzwarszawski.
