Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wprowadzenie
okresdwulat(1884–1886),głosiłapogląd,żekobietamabyćprzygotowanaza-
równodowypełnianiaobowiązkówwrodzinie,jakidopracyzawodowej63.Po
niejredagowanieprzejęłaWaleriaMarren´
e-Morzkowska(1886–1887)64.Czasopi-
smozajmowałosięprzedewszystkimproblematykąoświatową,popierałokształce-
niekobiet,takżenapoziomiewyższym,walczyłooichprawodopracy.Poruszało
zagadnieniażyciawśrodowiskachrobotniczychichłopskich.Możnabyłownim
znaleźćwieleinformacjidotyczącychdziejówPolskiikulturynarodowej65.Tygo-
dniknieutrzymałsiędługo.Gdyzacząłprzynosićdeficyt,w1887rokuzawieszono
jegowydawanie.
„BiesiadaLiteracka”byłailustrowanymczasopismemtygodniowym,którego
pierwszynumerukazałsięw1876roku.PoczątkowojejwłaścicielembyłGracjan
Unger66,aod1879rokuWładysławMaleszewski67.Tenostatnikierowałniąaż
do1906roku.Tygodnikutrzymałsięnarynkudługo,gdyżbyłwtymczasie
najtańszympismemtypukulturalnego(jegoprenumeratarocznawynosiłazaledwie
5rubli).Głównąjegotreśćstanowiłypowieści,artykułypoświęconeliteraturze,
nauce,sztuceorazartykułyocharakterzesprawozdawczo-informacyjnym.Celem
byłojaknajszerszepropagowaniewiedzyowspółczesnejkulturze.Docierałodo
uboższychwarstwinteligencjiidrobnomieszczaństwa68.
W1862r.założył„KalendarzLudowy”atrzylatapóźniejtygodnik„Kłosy”.W1871r.zaczął
wydawać„TygodnikRomansówiPowieści”,potemtakżeksiążkipisarzypolskichizagranicznych.
Wlatach1881–1881wydawałczasopismokobiece„Świt”,któregoredaktorkąbyłaMariaKonopnic-
ka,zob.I.Landau,LewentalSalomon,[w:]PSB,t.17,s.220–221;S.Szenic,CmentarzPowązkowski
1891–1918.Zmarliiichrodziny,Warszawa1983.
63M.Zawialska,„Świt”MariiKonopnickiej.Zarysmonograficznytygodnikadlakobiet,Wrocław
1978.
64WaleriaMarren´
e-Morzkowska(1832–1903),pisarka,publicystka,emancypantka.W1886r.
objęłapoM.Konopnickiejredakcję„Świtu”,wygłaszałaodczytyzzakresuliteratury,psychologii,
estetyki,zob.I.Wyczańska,Marren,
e-MorzkowskazMalletskichWaleria,[w:]PSB,Wrocław1975,
t.20,z.84,s.60–62;por.A.Wydrycka,„Wielkispołeczno-literackiurząd”.Uwagiopracach
krytycznychWaleriiMarren,
e-Morzkowskiej,[w:]PolskakrytykaliterackawXIXwieku,podred.
M.Strzyżewskiego,Toruń2005,s.138–141,301–321;T.Czapczyński,„Świt”podredakcjąMarii
Konopnickiej.MateriałydotwórczościKonopnickiej,jakopublicystkiiredaktorki,PPol10(1952),
s.535–583.
65Z.Kmiecik,PrasapolskawKrólestwiePolskim,s.50.
66UngerGracjan,właśc.GracjanJeżyński(1853–1911),warszawskidrukarz,wydawcaiksięgarz.
WydałDziełaZ.Kaczkowskiego(t.1–11,1874–1875),tygodnik„BiesiadaLiteracka”(1876–1882).
Ok.1876r.założyłzakładfotochemigraficzny,w1879r.SalonSztukPięknych,w1891r.siećkiosków
dosprzedażygazet.Założycieliwłaściciel(1879–1883)jedynejpolskiejksięgarniwPetersburgu,od
1881r.wypożyczalni,zob.UngerGracjan,[w:]LPol,t.2,s.521.
67WładysławMaleszewski(1832–1913),publicystapowieściopisarz.Współpracowałz„Dzien-
nikiemWarszawskim”,„TygodnikiemIlustrowanym”,wydawał„BiesiadęLiteracką”,wktórejpod
pseudonimem„Sęp”drukowałcyklfelietonówZWarszawy.Dużopodróżował,w1857r.wWarsza-
wiewydałWycieczkęwŚwiętokrzyskiegóry,zob.B.Kocówna,MaleszewskiWładysław,[w:]PSB,
t.19,s.310–311;A.Kurska,„Kamiennekraje”.OwycieczceWładysławaMaleszewskiegowGóry
Świętokrzyskie,SK1994,nr1,s.49–50.
68Z.Kmiecik,Prasawarszawskawokresiepozytywizmu,s.117–120;por.B.Kocówna,„Biesiada
