Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Plemnikisąproduktem(efektem)holokrynowegowydzielaniakanalikównasiennych
krętychjądra.
Uczłowiekawytwarzanieplemnikówodbywasięwdwóchjądrach.Wkażdymznich
znajdujesięokoło1000kanalikównasiennych.Pojedynczykanalikma30-70cm
długościiśrednicę150-250um.
REGULACJAHORMONALNASPERMATOGENEZY
Początekiprawidłowyprzebiegspermatogenezyzależąprzedewszystkimodtrzech
hormonów:folitropiny(FSH),lutropiny(LH)oraztestosteronu.Odpowiedniestęże-
nietestosteronujestniezbędnedorozwojuzdolnegodozapłodnieniaplemnika.
KomórkiLeydiga(śródmiąższowe)uwalniajątestosterondopłynuśródmiąższowe-
go,astamtądhormonprzechodzidokanalikówkrętychibezpośredniooddziałuje
nanabłonekplemnikotwórczy.Ponadtokomórkipodporowe(Sertolego)wydzielają
specyficznyczynnikbiałkowyABP(androgenbindingprotein),którywpływana
utrzymaniedużegostężeniaandrogenówwnabłonkukanalika.
LH-zwanytakżeICSH(intersttalcellstmulatnghormone)-stymulujerozwój
komórekLeydigaorazwydzielanietestosteronu.Wycięcieprzysadkiupłodnego
mężczyznyprowadzidocałkowitegozanikukomórekLeydigaidozaprzestania
wydzielaniatestosteronu.
FSHprzyspieszatranskrypcjęDNAwnabłonkuplemnikotwórczymorazstymuluje
wydzielanieprzezkomórkipodporowespecyficznegoczynnikabiałkowegoABP.
WydzielanieLHiFSHzależyodpodwzgórzowychczynnikówuwalniającychdlatych
hormonów.Komórkipodporowewydzielająinhibinę(SCF-Sertolicellfactor).
Wpływaonahamująconaczynnikuwalniającyzpodwzgórza(rycina3-10).
CZYNNIKIWPŁYWAJĄCENAAKTYWNOść
PLEMNIKOTWÓRCZĄJĄDRA
Komórkinabłonkaplemnikotwórczegoreagująnazmianętemperaturyciała.Cie-
płotawmoszniewynosi340Cijest1,5-2,50Cniższaaniżeliwjamiebrzusznej,co
jestwarunkiemprawidłowejspermatocytogenezy.Doświadczalneprzeszczepienie
gonadyszczuradojegojamybrzusznejspowodowałoszybkizaniknabłonka
plemnikotwórczego.
U10%noworodkówmęskichbrakjestjąderwmosznie,gdyżnienastąpiłproces
ichzstąpienia.Wymagatointerwencjichirurgicznejprzed5.rokiemżycia,pozosta-
wieniebowiemjąderwjamiebrzusznejdłużejmożespowodowaćnieuleczalne
zmianyzanikowewgonadzie.
Po40.rokużyciaaktywnośćnabłonkaplemnikotwórczegostopniowomaleje.Plem-
nikówwejakulaciejestcorazmniej,zwiększasiętakżeliczbatychnieruchomych
63
