Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.ODEUROPEJSKIEJEMIGRACJIDOIMIGRACJI
21
strefąkrajóweuropejskichbiorącychudziałwemigracjibyłopołudniekontynen-
tu(odpoczątkówdrugiejpołowyXIXwieku),anakońcuEuropaWschodnia(od
schyłkudrugiejpołowyXIXwieku).
Reasumując,warunkiemkoniecznymzmianystatusumigracyjnegokrajujest
definitywnyodpływzbędnejludnościiznalezieniesięwkręgunowoczesnych
gospodarek.Wkraju,wktórymnastępujewszechstronnaikonsekwentnamo-
dernizacjaorazkurczeniesięzasobuludnościzbędnej,emigracjasystematycznie
topnieje.Zkoleizjawiskatypowedlaschyłkuprzejściademograficznego(bli-
skizeruprzyrostnaturalnyistarzeniesięludności,wtymzasobówpracy)oraz
wymuszanaprzezkonkurencjęsegmentacjarynkupracygłównymiprzesłan-
kaminapływuimigrantów,częstonasilającegosię,wcorazwiększymstopniu
przewyższającegoodpływludnościzagranicę.Dawnykrajemigracyjnystajesię
krajemimigracyjnym.TakiezjawiskobyłoobserwowanewniemalcałejEuropie
Zachodniejwlatachpięćdziesiątychisześćdziesiątychorazwwielukrajach
EuropyPołudniowejwlatachosiemdziesiątychidziewięćdziesiątychXXstu-
lecia.
Rozumowanietowydajesięspójnezkoncepcją„garbumigracyjnego”(mi-
grationhump),odnoszącąsiędonasilonegoodpływuludnościzkrajówpozaeu-
ropejskich,wktórychwróżnymczasie,wdrugiejpołowieXXwieku,zostały
zainicjowaneprzemianymodernizacyjne.Otojejkwintesencjawujęciuautorów
(Martin,Taylor1996:46–47):
Tymczasowanasilonaemigracjagarbmigracyjnyjestzazwyczajczęścią
procesurozwojugospodarczegopolegającegonauprzemysłowieniukraju
mającegotradycjewychodźczelubwktórymrobotnicywerbowanidopra-
cyzagranicą.Garbmożnaznajwiększymprawdopodobieństwemzaobser-
wowaćwówczas,gdyzostanąspełnionetrzywarunki:gdykorzystnewarunki
zagranicąprzyciągającemigrantówwystępująwsposóbciągły,gdypresja
podażowaemigracjinarasta,wmiaręjakgospodarkakraju[wysyłającego]
dostosowujesię[dogospodarkikrajówprzyjmujących]orazgdysiecikon-
taktówrodzinnychłącząmigrantówzosobamipozostałymiwkraju.
ZmianystatusumigracyjnegoniedoświadczyłydotądkrajeEuropy
Wschodniej.RichardLayard(1992)iwspółautorzypracynatentematwysunęli
tezę,żereintegracjatychkrajówzresztąEuropypo1989rokuwymaganowej
wielkiejemigracji.Masowyodpływludzipostrzegalionijakonieodzownywaru-
nekwejścianaścieżkętrwałego(sustainable),zrównoważonego,nowoczesnego
wzrostugospodarczegoizasadniczegowzrostuefektywnościrynkupracy.
Wzacofanejlubnieefektywnejgospodarce,takiejjakgospodarkiwschodnio-
europejskieokołoroku1990,anawetwmomenciewstąpienianiektórychznich
doUniiEuropejskiej,którychcechąjestznacznaliczbaosób(wpełnialboczę-
ściowo)zatrudnionychbezproduktywnie(underemployment)orazogólnieniski
innychkrajów,gdziepoczątkowyspadekumieralnościbyłszybszyaniżelipoczątkowyspadekrozrod-
czościniewystępowałyznacząceróżnicewdynamicespadkuobutychzjawisk.