Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Związkimiędzynarodami:SzkociwPolsceiPolacywSzkocji
19
przybywalitakżemarynarzeikupcyzGdańska,cobyłowynikiemwielu
szkocko-polskichinteresówhandlowychiwspółpracyzeszkockimi
portami.
Powstaniawlatach1830i1863niewywołałymasowejemigracjiPola-
kówdoSzkocji.Jejśladymiędzy1863a1939rokiemsąznikome,comoże
byćskutkiembrakuzorganizowanejspołecznościpolskichemigrantów,
atakżemałejświadomościnarodowejmigrantówtworzącychklasę
robotniczą(Kernberg,1990,s.30-31).Wlatach1880-1914pojawilisię
tamPolacyiLitwini,którzywyemigrowalinzachlebem”.Wtymczasie
WielkaBrytaniabyławrogonastawionadoprzyjezdnych.Sytuacja
PolakównaprzełomieXIXiXXwiekubyłazatemtrudna(Zubrzycki,
1958,s.5-9).Wcześniejszefaleemigracjiirlandzkiejiżydowskiejspotkały
sięzdużymiprotestamiszkockichrobotnikówprzeciwichzatrudnianiu.
TeantyimigranckieruchydotknęłytakżenowoprzybyłychPolaków
iLitwinów.Wtychtrudnychgospodarczoczasach(1875-1914)bylioni
zatrudnianiwkopalniachjakotaniasiłarobocza(Lunn,1980).Przy-
stosowującsiędoszkockiegospołeczeństwa,częstozatracalipoczucie
tożsamościnarodowej.StaniesięnSzkotem”orazkorzyściztegopłynące
sprzyjałyprocesowiwynarodowienia(Kernberg,1990,s.30-32).Grupy
emigrantówmówiącychpopolskuipolitewskupozostawiłyjednak
pewnetrwałeślady,np.fundująckaplicewsanktuariummaryjnym
wCarfin:nSanktuariummaryjnezostałootwartewSzkocjipodkoniec
1922rokuiszybkostałosięmiejscempielgrzymkowymdlakatolików
zcałejSzkocjiiresztyświata.Odbywałysiępielgrzymkidlaspołecz-
nościpolskichilitewskich,któreosiedliłysięwSzkocji.Setkitysięcy
pielgrzymówróżnychwyznańprzezlataodwiedzałyCarfin”(htps://
www.carfingroto.org/history).
NiewielewiadomooPolakachmigrującychdoSzkocjimiędzy1919
a1939rokiem.Wspisieludnościz1931rokupodano,że971osóbnuro-
dzonychwPolsce”osiedliłosięwSzkocjiprzed1914rokiem(Kenrberg,
1990,s.32).PoodzyskaniuprzezPolskęniepodległościniewielkągrupę
emigrantówstanowilitakżepotomkowieSzkotów(McLoad,2016,
s.159-160).
GłównymikrajamipolskiejemigracjizarobkowejwXIXinapo-
czątkuXXwiekubyłysąsiadującezPolskąNiemcy,gdyżwieluzPolaków
